Ik stond er in goed gezelschap. Van degenen die ons ontvingen. Maar ook samen met een brede Groningse delegatie – ondernemers, onderzoekers, onderwijsinstellingen en overheden. Samen reisden we door Schotland. Van de golfslag bij Orkney tot #waterstof in Edinburgh. Van de net geopende nieuwe haven van Aberdeen tot een distilleerderij die binnenkort draait op groene waterstof. Wat al die plekken gemeen hadden? Ze lijken op ons.

Niet letterlijk natuurlijk. Het regent daar anders. De heuvels zijn hoger. De doedelzakken net iets luider. Maar de maatschappelijke opgaven – die zijn bijna identiek. Hoe breng je je regio van fossiele energie naar hernieuwbaar, zonder dat je de mensen kwijtraakt? Hoe houd je bedrijvigheid in gebieden waar vroeger olie en gas centraal stonden – en straks misschien niks meer?

En overal zagen we: de groene transitie is mensenwerk.

In Orkney zagen we pioniers in getijdenenergie. In Aberdeen zagen we hoe de oliewereld zich heruitvindt in een Energy Transition Zone. En overal zagen we: de groene transitie is mensenwerk. Technologie is onmisbaar. Maar zonder samenwerking gebeurt er niks.

En daarom zijn we hier

De innovatie-missie naar Schotland had als doel om te leren, te verbinden en om ideeën mee terug te nemen naar Groningen. Maar misschien nog belangrijker: om nieuwe Europese bondgenoten te vinden. En ondertussen de spelers in Groningen nog beter te leren kennen. Elkaars vragen en observaties op wat we zagen op ons in te laten werken. 

Want de grote transities van onze tijd – klimaat, energie, economie – spelen zich niet af tussen hoofdsteden. Ze worden gemaakt in regio’s als de onze. Aan de randen van het land, met zicht op zee. Daar waar de wind waait, de ruimte is, en de mentaliteit bestaat om er gewoon mee te beginnen.

Aan de randen van het land, met zicht op zee.

Daarom geloof ik sterk in samenwerking rondom de Noordzee. Niet alleen in vergaderzalen, maar ook op werkbezoeken. Niet alleen tussen ministers en burgemeesters, maar juist ook tussen ingenieurs, docenten, havenbestuurders en waterstofpioniers. Zij zijn het die de transitie concreet maken.

'En daarom zijn we hier', stelde ik tevreden vast in de bus. Het voelde goed om een rol te kunnen spelen bij die connectie. Soms vinden deskundigen en ondernemers elkaar vanzelf. Soms moet je een 'innovatiemissie' uitrusten en er moeite voor doen. Je moet over zee, over je ego ('not invented here') en over je grenzen heen.

Samen ga je sneller

De bekende uitdrukking 'Alleen ga je sneller, samen kom je verder', is niet altijd waar. Soms kun je elkaar helpen om vaart te maken. Wat deze missie vooral liet zien: we hoeven het niet alleen te doen. Als #Groningen met #Schotland praat over wind op zee, waterstof, netcongestie en beroepsonderwijs, dan praat je met vakgenoten die exact weten waar je tegenaan loopt. En je komt samen sneller tot oplossingen. Of op zijn minst tot betere vragen.

In de kasteelmuren van Edinburgh klonk dat extra sterk door: De energietransitie is geen technocratisch project. Het is een maatschappelijke opdracht. De Noordzee is de zee die ons verbindt. In Schotland, in Scandinavië, in Noord-Duitsland en bij ons wordt gewerkt aan sterk vergelijkbare projecten voor een betere toekomst. En alleen als we de brug slaan tussen kennis en kapitaal — en tussen de regio’s die elkaar écht begrijpen — maken we er iets van dat standhoudt. Daarom waren wij daar. En daarom blijven we samenwerken. Rondom de Noordzee. Voor een groene toekomst.

Foto's: Martijn Heemstra