Het nieuws van vandaag is dat de Partij voor de Dieren overweegt een hertelling van de stemmen aan te vragen. Ik begrijp dat goed. Het is natuurlijk hartstikke zuur wanneer je donderdagmiddag bij de prognose op basis van 100% van de getelde stemmen op twee zetels staat, maar bij de definitieve telling blijkt dat het toch één zetel wordt. En vermoedelijk is het verschil tussen wel en geen restzetel maar enkele tientallen stemmen groot.
Gisteravond stond er ook een lijsttrekkersdebat op het programma. Maar dat wilden we niet laten doorgaan. Dat zou ongepast zijn, in het licht van de gebeurtenissen in Utrecht. Politieke partijen maakten bekend dat ze hun campagne hadden stilgelegd. En wij besloten dat het verkiezingsdebat gisteravond niet zou doorgaan. Ondertussen ging RTV Noord door met opbouwen en repeteren. Want misschien zou voor vanavond een ander besluit worden genomen.
Het is precies vier jaar geleden. We woonden in Utrecht en ik was niet zo erg bezig met de Statenverkiezingen. Ik wist heus wel dat ze er waren. Er stond een groot verkiezingsbord vlakbij ons huis. Maar ik dacht er niet dagelijks aan, zoals nu. De gemeente liet de stempassen en de kieslijst bezorgen. En ik vouwde de kieslijst open.
Wat voelde ik me dom toen ik mezelf erop betrapte dat ik zocht naar de lijsttrekkers voor de Eerste Kamer. Ik wist heus wel hoe het zat: de Eerste Kamer wordt indirect gekozen door alle Nederlandse Statenleden. Maar de landelijke media brachten alleen de ‘lijsttrekkers’ voor de Eerste Kamer in beeld. En ik was de provincie vergeten.
1990. Ik was bijna afgestudeerd en werd lid van de gemeenteraad van Groningen. Het zorgde meteen voor een flinke studievertraging. Maar die kwam ook nog door iets anders. Ik had in die tijd mijn eerste computer – zo’n langzame met een monitor die alleen groene pixels had. En daarop speelde ik eenvoudige computerspelletjes. Driedimensionaal Tetris was mijn favoriet. En ‘Simcity’, een simulatiespel waarin je je eigen stad bouwde, wegen en electriciteit aanlegde, en bestuurde. Het liep meestal slecht af: de stad ging failliet, de maffia nam het over of een ‘angry mob’ onder aanvoering van je moeder kwam je uit het stadhuis halen.
De feestelijke bijeenkomst over de Wunderline, vanmiddag in Winschoten, had alle trekken van een Duits-Nederlands samenwerkingsproject. Meer dan tien Duitse en Nederlandse en zelfs Europese autoriteiten spraken tot ons in speeches, videoboodschappen en in interviews, de laatste verzorgd door dagvoorzitter Margriet Brandsma. Er waren een Nederlandse en een Duitse staatssecretaris. En verder een onafzienbare rij burgemeesters en andere autoriteiten. Dat werd dringen bij het groepsportret. En toen we allemaal op het podium stonden, was de zaal eerlijk gezegd ook half leeg.
Herman Gorter schreef ‘Mei’, met de regel ‘Een nieuwe lente en een nieuw geluid’. Lente was het niet, maar toch moest ik er aan denken toen ik op 2 januari door de grote nieuwe gemeente Het Hogeland reed, om daar een nieuwe (waarnemend) burgemeester te installeren. Er klinkt een nieuw geluid in de raadszaal, die trouwens ook ruikt naar verf en nieuwe vloerbedekking.
Oldambt is stoer. Karakteristiek ook. Door het ruige en weidse landschap. Maar ook door de mensen die er wonen. Daar is veel over geschreven. Toen ik drie jaar geleden werd voorgedragen als de nieuwe commissaris van de Koning in Groningen, heb ik het boek ‘De Graanrepubliek’ van Frank Westerman herlezen. Ik vond het opnieuw prachtig en ontroerend.
Maar het ging over vroeger. Voor de mensen die nu in Oldambt wonen, is het een geschiedenisboek. Ze zullen zich er lang niet allemaal in herkennen. Als we willen weten hoe Oldambtsters zijn, hebben we recentere literatuur. De profielschets die de gemeente Oldambt heeft gemaakt voor de nieuwe burgemeester.
Maandagmorgen. Ik ben onderweg naar de ‘kring’ van commissarissen van de Koning. We vergaderen met elkaar, we overleggen met Minister Ollongren van BZK. En we dineren vanavond in het Catshuis, met Premier Rutte en Minister Ollongren. En ik realiseer me dat het gezelschap er na vandaag heel anders uit zal zien. Johan Remkes nam al afscheid. En vorige week beëindigden nog twee collega’s hun werkzame leven.
Onze ‘doyen’, Clemens Cornielje, nam afscheid van zijn geliefde Gelderland. Vandaag is hij voor het laatst bij een kringvergadering. Ik bewonderde hem om zijn zorgvuldigheid en zijn doorzettingsvermogen. Regelmatig wist hij met zijn grote ervaring en gevoel voor verhoudingen de dingen in de juiste proporties te brengen. Clemens hechtte er erg aan dat we de tijd nemen om dingen met elkaar te bespreken. Rust te nemen en zaken te delen. Het ambt van commissaris wordt minder eenzaam als je het deelt met collega’s.
Clemens is al lang erg ziek. En hij was vastbesloten om stijlvol afscheid te nemen. Om het provinciehuis rechtop te verlaten. Ik weet dat veel mensen hem gunden dat dat ook daadwerkelijk is gelukt. Zijn vriendelijke inbreng wordt na vandaag gemist.
Vorige week nam de Provincie Utrecht afscheid van collega Willibrord van Beek. Vandaag is ook hij voor het laatst in de kring. Hij was ook jarenlang ‘mijn’ commissaris, want drie jaar geleden woonden we nog in Utrecht. Willibrord kreeg veel waardering, mondeling en schriftelijk, in de vorm van een liber amicorum. Daarvoor schreef ik de volgende bijdrage.
Storytelling is tegenwoordig hot. Dus ik besluit de ruim honderd aanwezigen een verhaal te vertellen: Er was eens een provincie in een uithoek van het land, waar het altijd slecht weer was. Die provincie had een heel slecht imago. Altijd kwam ze negatief in het nieuws. Journalisten doken fanatiek op de minpunten van onze provincie, over de leuke dingen hadden ze het nooit, terwijl die er natuurlijk volop waren.
