Het assertieve midden

‘Bij zijn benoeming tot commissaris van de Koning kreeg Arthur van Dijk zóveel lof toegezwaaid, dat het verbaasde dat hij de vergaderzaal in Haarlem gewoon was binnengewandeld. En niet kwam aanzweven in een blauw pak met een wapperende rode cape.’

Dat verzin ik niet zelf. Dat schreef Het Parool op 7 januari 2019, naar aanleiding van de installatie van Arthur als kersverse commissaris van de Koning. Zijn niet geringe kwaliteiten waren hem vooruitgesneld. De verwachtingen waren hooggespannen. Voldoe daar maar eens aan! 

Moed

Vandaag organiseert de Provincie Noord-Holland een symposium ter ere van de herbenoeming van collega Van Dijk. En kunnen we constateren dat de loftuitingen bepaald niet overdreven waren. Hij bleek de juiste mens op de juiste plek. 

Wat maakt hem zo geschikt als boegbeeld van de provincie Noord-Holland? Als doyen – het langstzittende lid van de Kring van Commissarissen van de Koning - heb ik ruimschoots de gelegenheid gehad om Arthur te observeren en die vraag te kunnen beantwoorden. Ik benoem graag een paar van zijn kenmerkende kwaliteiten.

Maar Arthur trekt zich er niks van aan en gaat er op af.

Zes jaar geleden kwam hij binnen in onze Kring. Met een frisse blik en de houding van iemand die erop afgaat. Waarop? Overal op af. Je verwacht eigenlijk niet anders van iemand die voorzitter van Transport en Logistiek Nederland was. 

Erop afgaan. Dat doet Arthur bijvoorbeeld bij gemeenten die wel een beetje aansporing kunnen gebruiken bij de opvang van asielzoekers. Daar is moed voor nodig. En daarover beschikt hij in ruime mate. Als commissaris van de provincie waarin Ter Apel ligt, de plaats waar het uit de hand loopt als de rest van het land niet levert, ben ik hem dankbaar voor zijn daadkracht. We leven in een tijd waarin de opvang van mensen die vaak verschrikkelijke dingen hebben meegemaakt, geen populair thema is. Maar Arthur trekt zich er niks van aan en gaat er op af. 

Achterlichtjes

Arthur stapt ook af op gemeenten waar de bestuurlijke verhoudingen zijn verstoord. Door een wijziging van de Provinciewet hebben commissarissen van de Koning sinds kort ‘toetredingsrecht’. Ze mogen in zo’n situatie de vergaderingen van het gemeentebestuur bijwonen. Dat kan ons helpen in onze wettelijke taak om te bemiddelen en te adviseren.

De meeste collega’s – waaronder ikzelf – zaten nog even na te denken hoe dat zou zijn: naar B&W op toernee? Maar Arthur kon ons de eerste de beste Kringvergadering al vertellen over zijn ervaringen. Hij was de eerste (en volgens mij tot nu toe de enige) commissaris die deze bevoegdheid gebruikte. En dat is niet toevallig. Hij ging erop af. En in de verte zagen zijn collega’s zijn achterlichtjes verdwijnen. Arthur is resoluut en assertief. En hij schroomt niet om alle middelen in te zetten die hem ten dienste staan.

Erop afgaan. Moedig, resoluut en assertief. Dat maakt Arthur geschikt als commissaris van de Koning. Daarnaast is hij vriendelijk, goedgehumeurd, rustig en geestig. Dat maakt hem nog veel geschikter! Want een goede commissaris moet stevig zijn en durven doorpakken. Maar je moet óók empathisch zijn en kunnen luisteren.

Zacht hart

In november vorig jaar liet Arthur van zich horen na geweld in Amsterdam. Zijn woorden sneden door de maatschappelijke ruis heen: “Helaas is demonstreren tegenwoordig vooral provoceren en zelfs molesteren. En helaas staan geloof en politiek niet meer voor hoop en idealen, maar voor woede en tweespalt.”

Dat is een krachtige observatie. Maar Arthur zou Arthur niet zijn als hij het niet had opgevolgd met een oproep tot actie. Hij ging erop af. Hij ging in gesprek met gemeentebesturen, hij vroeg aandacht voor respect in het politieke debat en hij herinnerde ons eraan dat polarisatie niet iets is wat ons overkomt, maar iets waar we zelf invloed op hebben.

Niet voor niks koos de Provincie Noord-Holland de omgang met polarisatie uit als onderwerp voor dit symposium. Het is een bekend fenomeen: hoe harder de flanken schreeuwen, hoe stiller het midden wordt. Maar stilzwijgen past Arthur niet. Hij wil de stem van het midden versterken. Geluid geven aan de nuance. Met een zacht hart, want dat is veel sterker. Dat zei schrijfster en columnist Natascha van Weezel tijdens de Willem Arondéuslezing, vorig jaar in dit provinciehuis. Daarmee inspireerde zij Arthur, zei hij in een interview.

Beste Arthur,

Moedig erop afgaan. Dat is wat jij doet. Niet als een ‘Superman’ in een blauw pak met een wapperende rode cape. Maar als de drager van (en ik heb er even over nagedacht hoe ik het zou noemen) het assertieve midden. Met een zacht hart. Maar niet perse zacht uitgesproken.

Dat maakt jou tot een bewonderenswaardige collega. Perfect gecast voor de rol van commissaris van de Koning. Noord-Holland mag blij zijn met je herbenoeming. En ik ben blij dat we je als collega behouden in onze Kring van commissarissen. Veel succes en geluk in deze nieuwe periode in Noord-Holland!