Nederland klein krijgen

Hemelvaartsdag was voor veel Nederlanders een weekend van vier dagen. In mijn familie was dat aanleiding voor een familieweekend, in een huisje in de buurt van Hardenberg. Om iets te doen tegen de bewegingsarmoede, besloot ik heen en terug te fietsen vanuit Groningen. Het was verder dan ik dacht: twee keer straffe tegenwind. Koud, bewolkt en zelfs een beetje regenachtig.

Het kon beter dus. Maar tijdens het fietsen door bos- en heide, een beekdal en fraaie coulissenlandschappen (vooral in Drenthe) was er één gedachte die het won: Wat is het hier mooi!

Kwaliteit van leven

Inderdaad. ‘t Kon minder! Als Noord-Nederland één ding te bieden heeft, dan is het kwaliteit van leven. Noorderlingen zijn zich daar ook goed van bewust. Dat de natuur er mooi is en veel mensen rustig en aardig. Dat je hier fenomenen als ‘mienskip’ en ‘noaberschap’ vindt. En dat ons landsdeel een aangenaam contrast vormt met het overvolle westen van het land. Met files in een landschap vol asfalt en beton. Het deel van het land waar de meeste infrastructuur wordt aangelegd, juist omdat het al zo verstopt is. Het lage deel van het land, dicht bij een stijgende zeespiegel. Het deel van het land waar de stikstofregels de nieuwbouw net zo in de weg zitten als de uiterst beperkte ruimte. 

…als je de radicale keuze maakt om heel het land te benutten

Toen wij onze ‘Bouwstenen voor het Deltaplan’ presenteerden, was dat een oplossing voor een nationaal probleem. Want Nederland is reddeloos als het de komende tien jaar een miljoen huizen moet bouwen in het overvolle westen. En het kan ook bij ons, als je de radicale keuze maakt om héél het land te benutten. Als je huizen bouwt en investeert in snelle verbindingen. Het deltaplan, de Lelylijn, de Nedersaksenlijn, de versnelling van het bestaand spoor: het is geen ontwikkelingshulp. Het is een kans om héél Nederland beter te maken. Nederland doet zichzelf tekort als het te klein blijft denken. 

Nederland klein krijgen

Als je op die manier samenwerkt, wordt Nederland kleiner. En het loont om de afstanden klein te krijgen. Overal in Nederland is de arbeidsmarkt overspannen, maar bij ons zijn nog relatief veel mensen die graag aan het werk willen. Overal zit stikstof in de weg, maar bij ons een beetje minder. Overal is gebrek aan ruimte voor nieuwe ontwikkelingen, maar bij ons kan het een beetje beter. Nederland is beter af als we het hele land benutten. Juist het deel buiten de Randstad, waar de andere helft van de bevolking de andere helft van het BNP verdient.

Er waren bezorgde reacties.

Er waren bezorgde reacties. Moet het dan bij ons net zo druk worden als in het westen? Worden we afdeling noord van de Randstad? Het is hier toch mooi zo? Maar die zorgen kunnen we wegnemen. Onze provincies bieden genoeg ruimte voor enkele honderdduizenden extra inwoners. Sterker nog: als we dat zorgvuldig plannen, knapt héél Nederland daarvan op. 

Veel te bieden

‘t Kon minder dus, maar ook beter. De problemen van Noord-Nederland zijn nationale problemen. Maar de kansen voor Noord Nederland zijn ook nationale kansen. En die zijn er volop. Vandaag in Nieuwspoort laten we zien wat Noord Nederland heeft te bieden. Aan een mooi gezelschap. Haagse beslissers. 

Vandaag in Nieuwspoort laten we zien wat Noord Nederland heeft te bieden.

Aan kamerleden en hoge ambtenaren. Aan vertegenwoordigers van bedrijven en onderwijsinstellingen. We praten over de band tussen onderwijs en arbeidsmarkt. We praten over de Universiteit van het Noorden. We tonen innovaties in de Hydrogen valley. We laten onze voorsprong zien in de circulaire economie. En de ruimte voor nieuwe ontwikkelingen.
We hebben Nederland wat te bieden. Het is dus goed om elkaar te treffen, vandaag in Nieuwspoort. Het wordt nog beter als we groter leren denken in een klein land.