In 1923 groeit de politieke onrust in heel Europa. Mussolini werd een jaar eerder minister-president in Italië. En Duitsland, waar hyperinflatie heerst, is het toneel van socialistische en fascistische couppogingen.

In Nederland zijn in 1923 Maria, Johanna en Anna de populairste meisjesnamen. Bij de jongens is dat Johannes, Jan en Cornelus.

Want vier dagen later openden zij de winkel.

In 1923 koop je voor 7 cent een kilo aardappelen. En een brood voor 20 cent. En dat is niet goedkoop, als je bedenkt dat een gemiddeld maandinkomen dan ligt rond de 214 gulden.

In 1923 ook beginnen Harm Tunteler en zijn vrouw Teuna Bentum in Nieuwe Pekela een Magazijn voor Manifacturen. Je kunt er terecht voor modeartikelen, confectie, beddengoed, ledikanten en matrassen.

Op 10 april trouwen Harm en Teuna en ze pakken kennelijk meteen maar door. Want vier dagen later openen zij de winkel. Het pand bestaat nog steeds, al wordt het nu alleen als woonhuis gebruikt. 

Meteen crisis

Het is altijd ongelooflijk dapper wanneer mensen besluiten om iets nieuws te gaan beginnen. Of om voor zichzelf te beginnen. Want ook al heb je er nog zo goed over nagedacht, je weet nooit vooraf hoe het zal gaan. Het is een grote, onzekere stap.

Ik heb het vermoeden dat de eerste jaren voor het echtpaar Tunteler en voor de winkel niet makkelijk zijn geweest. Want niet lang nadat zij waren gestart, braken de crisisjaren uit. Ook in Oost-Groningen, een regio waar de meeste inwoners het toch al niet breed hadden.

Alle respect dus, dat het magazijn overeind bleef. En sterker nog, dat in de jaren '50 de beide zonen Jan en Henk erbij komen en na verloop van tijd allebei een tak van het bedrijf voor hun rekening gaan nemen.

Henk neemt in het bestaande pand de woninginrichting voor zijn rekening. En Jan gaat in een nieuwe winkel aan de slag met confectiekleding. We zijn dan al halverwege de jaren zestig. De familie Tunteler is dan zo'n 40 jaar onderweg als winkelbedrijf.

De verkoop van kleding loopt van meet af aan goed. En als op een tragische dag broer Henk met de auto verongelukt, valt niet lang daarna het besluit om te stoppen met de woninginrichting.

Persoonlijk

En dat is niet de enige koerswijziging. Want waar het bedrijf eerst het begrip ‘confectie’ invulde met kleding voor man, vrouw en kind, koopt Tunteler sinds eind jaren '70 geen kinderkleding meer in. De focus komt op dames- en herenkleding te liggen; en dan in het midden- en het hoge segment.

Met een hinkstap-sprong zijn we in de jaren '90 beland. Kleinzoon Henk Jan werkt nog bij een autobedrijf in Veendam, maar zijn vriendin Lucy die bij Tunteler werkt heeft er wel oren naar om het bedrijf over te nemen.

Aldus geschiedt. De derde generatie Tunteler neemt het stokje over. Ergens voor deze tijd zijn trouwens de Peetoompjes, mijn schoonfamilie, al jaren vaste klant bij Tunteler. Mijn schoonmoeder paste op hun zoontjes, die inmiddels grote kerels zijn geworden.

In 2010 is mijn schoonvader niet langer klant, want dan gaat ook de herenkleding eruit. Dameskleding slaat sindsdien de klok. En ook deze verandering slaat aan. Want ook nadien weten klanten uit Groningen en de kop van Drenthe de winkel te vinden. En ook Duitse Kunden kennen de weg.

Klanten komen voor de persoonlijke aandacht. Ze kunnen in alle rust winkelen, kijken en vergelijken. Als het nodig is, wordt de kleding door een eigen coupeuse op maat gemaakt. Want kleren moeten niet alleen van topkwaliteit zijn. Ze moeten ook zitten als gegoten.

Keuzes

De klanten weten bovendien wie hen helpt. Want net zoals de klanten trouw zijn, is ook het personeel trouw. Wie hier al twintig jaar werkt, kan nog altijd schertsend 'de jongste bediende' worden genoemd.

En juist die waardering voor persoonlijke aandacht, maakt dat Tunteler in tegenstelling tot veel andere bedrijven niet verkoopt op het internet. Er is geen online-winkel. Dus geen magazijn waar aan de lopende band bestellingen die via internet binnekomen worden ingepakt - of juist teruggebracht.

vragen die de afgelopen honderd jaar regelmatig zijn gesteld

Zouden Harm en Teuna ooit hebben vermoed, hoe de formule van de winkel stukje bij beetje zou uitkomen waar we nu staan? Dat hun familiebedrijf 100 jaar zou worden? Vermoedelijk niet. Waarschijnlijk was het geen moment in hun gedachten. Het is een geleidelijk proces geweest, waarin de familie keer op keer beslissingen heeft genomen. Soms geluk heeft gehad. Soms pech heeft overwonnen. Soms wakker heeft gelegen van noodzakelijke keuzes. Van het antwoord op belangrijke vragen.

Waar ligt onze waarde? Wat willen onze klanten? Hoe kunnen wij van betekenis blijven? Wat is daarvoor nodig? Dat zijn de hoofdpijnveroorzakende vragen die de afgelopen honderd jaar regelmatig zijn gesteld. En gaandeweg is er steeds meer van de activiteiten weggestreept. De woninginrichting en de kinder- en herenkleding werd aan anderen overgelaten. Aan vroegere concurrenten.

Primeur in Pekel

Tunteler mikte voortaan op vrouwen. Op vrouwen, die in het voor- en najaar worden verwend met Open Huis-dagen, waar mannequins de trends showen die later in ruime mate - en in iets ruimere maten, denk ik zelf - aan de rekken hangt.

Bewust kiezen. Doen waar je goed in bent, de formule uitbenen tot de kern - ik denk dat dat Tunteler ruim honderd jaar verder heeft gebracht. En wat is het mooi, om vandaag het predicaat Hofleverancier uit te reiken.

In aanwezigheid van de vorige generatie Tunteler, van wie de huidige generatie het stokje overnam. En wat is mooi, dat het bedrijf Tunteler op honderdjarige leeftijd voor een 'primeur in Pekel' zorgt. Want Modehuis Tunteler is de eerste onderneming in Nieuwe Pekela die vanaf nu het predicaat Hofleverancier mag dragen.

Hofleverancier

Hofleverancier… Daarover bestaan een paar misverstanden. Van de koningin en de prinsessen is bekend dat ze zich regelmatig in nieuwe, feestelijke kleding moeten steken. En dat ze er altijd representatief uit moeten zien. Dat hun japonnen en robes van topkwaliteit moeten zijn en bovendien moeten zitten als gegoten. Dus het lijkt me niet uitgesloten dat het Koninklijk Huis voortaan alle jurken bestelt in Nieuwe Pekela.

Toch is dat niet waar het om gaat bij hofleveranciers. Het predicaat is een onderscheiding die wordt toegekend door de koning. En een uiting van grote waardering voor de bedrijven die hofleverancier worden.

Niemand begint een bedrijf om hofleverancier te worden. Maar wie het wil worden, legt het de lat hoog. Een onderscheiding waarvan weinig mensen door hebben hoe exclusief het is. Om de gedachten te bepalen: ook andere koninklijke onderscheidingen zijn heel bijzonder. Het woord 'lintjesregen' suggereert iets anders, maar ik schat dat tussen de één en twee procent van de Nederlanders een Koninklijke Onderscheiding krijgt. Bij de laatste lintjesregen een kleine 3.000.

de eerste dit jaar in de provincie Groningen

Hofleveranciers zijn veel schaarser. Volgens de Kamer van Koophandel zijn er ruim 400.000 MKB-bedrijven. En toch zijn er maar zo’n vijfhonderd Hofleverancier. Tunteler is de eerste dit jaar in de provincie Groningen. En de enige in Nieuwe Pekela.

Ik vind het dus bijzonder om hen het predicaat te kunnen overhandigen dat hoort bij het wapenschild. Ze zijn bestemd voor kleine en middelgrote bedrijven met een regionale uitstraling. Bedrijven die met kop en schouders boven andere uitsteken. Bedrijven die minstens honderd jaar bestaan en die een onberispelijke reputatie hebben. Bij Tunteler weten ze inmiddels hoe streng de selectie is. Fantastisch en eervol dat Tunteler zich vanaf vandaag ‘hofleverancier’ mag noemen.