Momentopname

Wat een rijkdom, als je mag opgroeien in zo'n omgeving. In zo'n gezin. En ook later, zo'n stimulerende omgeving. Een rijkdom is het ook om deze dag te beleven. In de aanwezigheid van je vrouw en kinderen, van je vrienden en van musici met wie je in je carrière veel bent opgetrokken. En dan een hele dag temidden van de muziek die je in de loop van je leven hebt uitgevoerd, hebt geschreven of tenminste hebt bewerkt. Chris en Marijke op de voorste rij. Heel betrokken luisterend naar de musici die de werken uitvoeren.

Het is een prachtige momentopname, maar dan wel één van een boordevol muzikaal leven dat inmiddels 60 jaar beslaat. Een dag vol muziek van eigen hand, met wat je dan noemt 'oud werk', maar ook met nieuw. Met premières zelfs.

Levensader

Soms gebeurt er iets in je jeugd, dat bepalend is voor de rest van je leven. Bij Chris gebeurt dat als hij zeven jaar is en terechtkomt op de kathedrale koorschool. Daar zingt hij Gregoriaanse liederen, zoals het lied dat hij al van zijn vader had geleerd. Daar raakt hij in de ban van het orgel. En al op zijn vijftiende wordt hij assistent dirigent-organist van de kathedraal. Een bliksemcarrière die aantoont dat zijn grote begaafdheid al snel wordt opgemerkt.

Al in die tijd komt alles samen. Alles waar het Chris in zijn latere leven om gaat. Om muziek, mensen en spiritualiteit. Dat laatste, spiritualiteit, betekent voor Chris niet alleen inspiratie. Het is een levensader.

wanneer je dat moet veroveren op de hectiek

Een levensader die bleef stromen. Die voeding gaf aan Chris grote betrokkenheid. En aan zijn scheppingskracht. Dat is eigenlijk een wonder. Want als je naast al je verantwoordelijkheden voor het conservatorium, als actief musicus en als dirigent, naast je gezin waaraan je ook aandacht wilt besteden ook nog blijft componeren, dan is dat een topprestatie.

Verbazend, dat het je lukt om werk te maken dat spiritueel is en verstild, wanneer je dat moet veroveren op de hectiek van de rest van het bestaan. Chris vertelt aan de aanwezigen dat het hard werken is, om de complexe klanken die als vanzelf in je hoofd opkomen, op papier te zetten. Vanavond blijkt opnieuw dat dat behoorlijk goed is gelukt.

Farewell

Want ook nu gaat er weer werk van Chris in première. Onder andere beleven we de première van 'Farewell'. Gespeeld door een saxofoonoctet van het VLAM-ensemble. Tweemaal vier saxofoons dus. Bij achtstemmige blaasmuziek is het kerkorgel waar Chris zo jong al van in de ban raakte, nooit ver weg. Ik zit naast Chris, terwijl zijn werk wordt uitgevoerd. Zijn blik intens gefocust. Zijn hele lijf beweegt mee.

Ooit maakte ik Henk Helmantel een compliment met zijn fantastische werk. 'Ja,' zei de schilder, bescheiden verwijzend naar het Opperwezen: 'dat is een gave.' Zo'n tekst ligt hier vanavond ook op de loer. Maar het is wel een gave waar de Gever wat voor terugkrijgt. Ik weet niet of de grote Bach het zelf een leuk grapje zou hebben gevonden, maar van hem wordt gezegd: 'Als er iemand alles aan Bach te danken heeft, is het wel God!' Ik denk dat het vanavond passend is om te zeggen: 'U zij de Fictorie, nu en immermeer!'

Want het is om jaloers op te worden. 60 jaar componist zijn - en dan niet op je lauweren rusten, maar gewoon doorgaan. Veni Creator Spiritus: Kom Schepper Geest. Ik denk dat die bede is verhoord. En ik hoop dat dat nog even zo mag blijven. Dat 'Farewell', voor vanavond mag eindigen met 'tot ziens'.

RTV Noord sprak met Chris Fictoor. En hij zong erbij uit eigen werk.