Ik sprak ze allemaal persoonlijk toe. Niet op alfabet of anciënniteit. Aan de hand van hun woonplaatsen maakten we samen een virtuele tournee door onze provincie. Kriskras: van Lauwerzee tot Dollard tou, van Drenthe tot aan ‘t Wad. Zo ontdekten we dat statenleden samen net zo kleurrijk, verrassend en karakteristiek zijn als het Groninger land, de provincie die ze hebben gediend.

1. Richart Joling

Richart Joling

Het landsdeel dat bekend staat als 'Het Hoge Noorden' beschikt zelf ook over 'Het diepe zuiden'. Ik begin onze afscheidstour daar, in het diepe zuiden van onze provincie. Jóuw land, Richart Joling. Je woont en werkt er. En je roots liggen er: in Burgemeester Beinsdorp, om precies te zijn. Een plek waar het jou als kind aan niets ontbrak, vertelde je in je maidenspeech. Maar om je heen was dat anders. Buurkinderen droegen versleten schoenen en afgedankte kleding. Het hoofd van jouw basisschool zette zich als raadslid in voor een beter leven voor de arbeiders. Dat inspireerde jou om politiek actief te worden.

Je illustreerde daarmee behalve je vertrouwen in duiven de kwaliteit van het mobiele bereik in jouw omgeving.

Met als doel, ook in de Staten: opkomen voor de mensen die het minder hebben. Dat heb je serieus en met verve gedaan, onder andere als woordvoerder milieu, energie en financiën. Je vond een aantal jaren geleden al dat we energiearmoede moesten aanpakken. Daarmee was je je tijd ver vooruit: weinig onderwerpen zijn op dit moment actueler dan dat. Mensen in moeilijke omstandigheden hebben de afgelopen periode in de Staten een vurig pleitbezorger aan jou gehad. Óók bijvoorbeeld de asielzoekers in jouw woonplaats Ter Apel.

Beste Richart, je bent een echte ondernemer, met een warm hart voor mensen. Je houdt van grappen en gezelligheid. En van je postduiven, waar je terecht trots op bent. In noodgevallen kon je zelfs beter je duiven eropuit sturen dan 112 bellen, zei je ooit. Je illustreerde daarmee behalve je vertrouwen in duiven de kwaliteit van het mobiele bereik in jouw omgeving. Of eigenlijk het gebrek daaraan. Jij zult zeker actief blijven voor onze provincie. In ieder geval als bewaker van onze grens aan de oostzijde. Jij kocht een paar jaar geleden het voormalige douanekantoor bij Rhederbrug. Je toverde het om van een vervallen krot tot een glanzende parel van Westerwolde. Zo heb je Groningen de afgelopen jaren in alle opzichten mooier gemaakt. Veel dank en het ga je goed!

2. Nico Bakker

Nico Bakker

Van het diepe zuiden trekken we naar het uiterste noorden. Daar waar het Hogeland raakt aan het Wad. De meeste mensen denken bij Pieterburen aan zeehonden of het Pieterpad. Wij denken aan Nico Bakker. Twaalf jaar lang een rijzige steunpilaar van onze Staten.

Zeer ervaren volksvertegenwoordiger en bestuurder: eerder ook raadslid en wethouder in de toenmalige gemeente De Marne. Nuchtere liberaal met een warm hart voor Groningen. Statenlid met natuurlijk gezag. Maar ook: trombonespeler, nachtelijke muizenvanger en bij sommige collega-Statenleden ook bekend onder de bijnaam Nico-tine.

Beste Nico, je hebt in al die jaren nogal wat sporen getrokken door de Staten. Je was het financiële brein van jouw fractie. Voorzitter van de auditcommissie. Woordvoerder op uiteenlopende terreinen, met name als het gaat om hoe je van A naar B komt: bereikbaarheid, wegen en andere infrastructurele zaken. Verbinden kun je zelf ook goed. Je wist bijvoorbeeld rond een groot project als de Ring Zuid coalitie en oppositie bij elkaar te brengen.

Overigens ben je van mening dat Schiermonnikoog bij de provincie Groningen moet horen.

Je bent een voorvechter van het Waddengebied en de visserij in Lauwersoog. Dat ligt voor de hand.  Geboren in Mensingeweer, zitten het Hogeland en het Wad in jouw hart. Die liefde deel je graag met anderen, bijvoorbeeld al meer dan veertig jaar als Wadgids. Overigens ben je van mening dat Schiermonnikoog bij de provincie Groningen moet horen. Of eigenlijk alle Waddeneilanden. Maar dat terzijde.

‘Je moet een beetje gestoord zijn om dit te doen’, zei je wel eens over het Statenlidmaatschap. Om het twaalf jaar lang vol te houden moet je dan wel héél gestoord zijn. Toch valt dat bij jou reuze mee. Ik weet zeker dat je er ook van genoten hebt. Dat je er trots op bent dat je zo lang vertegenwoordiger van de Groningers mocht zijn in Provinciale Staten. ‘De tijd is omgevlogen’, zei je laatst in een interview met RTV Noord.

Nu moeten we je gaan missen. Dat doet zeer. Met jouw vertrek verdwijnt er veel kennis en ervaring uit de Staten. Maar misschien mogen we nog eens gebruikmaken van je expertise. Bijvoorbeeld via de vereniging voor oud-Statenleden die wordt opgericht. Als maatje voor startende Statenleden. Of als commissievoorzitter van buiten, zodra de wet dat toestaat.

Voor nu dank ik jou voor wat je als volksvertegenwoordiger al die jaren betekend hebt voor Groningen en de Groningers. Het is gezien en niet onopgemerkt gebleven, ook ver buiten onze provincie. Ik mag jou namelijk zeggen dat het Zijne Majesteit de Koning heeft behaagd jou te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Van harte gefeliciteerd!

3. Kees Frenay

Kees Frenay

We dalen af van het Hogeland naar Stad. Stadjer Kees Frenay was, net als Nico Bakker, onder andere lid van de auditcommissie en woordvoerder over de Ring Zuid. Over dat laatste diende hij meteen tijdens zijn maidenspeech al een motie over in, met als doel eerlijke afhandeling van schadeclaims als gevolg van de aanleg van de Ring. Voor jou, Kees, is gelijke behandeling een belangrijke drijfveer. Je maakt je sterk voor het verkleinen van de verschillen tussen rijk en arm, tussen stad en Ommeland. En voor het betrekken van inwoners bij overheidsbeleid, bijvoorbeeld via de referendumverordening die de provincie Groningen op initiatief van de SP sinds afgelopen jaar heeft.

Jij hebt daar actief aan meegewerkt. Wat dat betreft ben je een klassieke SP’er die de stem van alle Groningers wil laten horen en opkomt voor mensen die het minder hebben. Toch ben je niet van de gestaalde kaders of de barricaden. Jij zoekt liever naar consensus en samenwerking. Je durft wel meer trendbreuken aan met SP-beleid. Zo ging je vorig jaar mee met de Staten-tweedaagse naar Arnhem, een unicum voor een SP’er.  

Toch ben je niet van de gestaalde kaders of de barricaden.

Maar jouw grootste passie is toch wel het verbeteren van de kwaliteit van de stukken die we in Provinciale Staten produceren. Je houdt, als tekstschrijver, van klare taal. Beleidsblabla (ik weet het Kees, dat is geen bestaand woord) als implementeren, mitigeren of zwaluwstaarten, krijg jij niet uit je pen. Bij ons in huis slingert een zelfs boek rond dat jij hebt geschreven over hoe je goede beleidsteksten schrijft. Jouw werk in die zin is nooit af. We zullen altijd scherp moeten blijven op het niveau van de stukken die we hier schrijven. Het is jammer dat jij ons straks niet meer bij de les houdt. Maar jouw niet aflatende inspanningen om ons te wijzen op het belang van heldere taal, zullen nog lang naklinken in de Statenzaal en daarbuiten. Veel dank daarvoor, ik beloof je dat we er alert op zullen blijven!

4. Dennis Ram

Dennis Ram

In zijn streven naar kwaliteit stond Kees niet alleen. Hij vond daarin stadgenoot Dennis Ram aan zijn zijde. Samen maakten jullie de notitie ‘Beter kaders stellen en controleren’. Jij, Dennis, benadrukte daarbij vooral het belang van heldere graadmeters voor het beleid van de provincie. Want zonder meetbare afspraken kun je als Statenlid niet controleren.

Kwaliteit is voor jou ook belangrijk in je eigen optreden. Je kwam nét geen 12 jaar geleden binnen als een toen nog wat onzekere jongeman. Jong ben je uiteraard nog steeds, maar inmiddels ook een ervaren parlementariër. Je wilt je steeds blijven ontwikkelen, vorig jaar nog volgde je een debattraining. Terwijl je die bepaald niet meer nodig hebt. Ik kan niet zo snel een onderwerp bedenken waarover jij de afgelopen jaren níet het woord hebt gevoerd. Je deed dat telkens rustig en welbespraakt. In ‘meertmoand streektoalmoand’ zelfs een keer in plat Haags. Daar was geen woord Gronings bij!

Jij begon als financieel woordvoerder, maar spreekt je intussen uit over veel meer onderwerpen, van asiel en migratie tot windenergie en gaswinning. Je gaat stevige standpunten niet uit de weg, maar zoekt tegelijkertijd de verbinding. Ook als commissievoorzitter heb je laten zien dat je boven de partijen kunt staan en niet bang bent om je collegiaal en kwetsbaar op te stellen.

zelfs een keer in plat Haags. Daar was geen woord Gronings bij!

Naast Statenlid ben je ook lid van de gemeenteraad van Groningen. Daar kun je je vanaf nu meer op gaan concentreren. Misschien bevalt dat je nog wel beter dan het Statenlidmaatschap, omdat je dichter staat bij de inwoner die je wilt vertegenwoordigen en voor wiens belangen je wilt opkomen. Als Statenlid ging je regelmatig op werkbezoek in de provincie en hield je spreekuren om te horen wat de Groningers bezighield. Ik dank je voor jouw jarenlange inzet in de Staten en we komen je vast nog wel tegen. Het is immers maar een steenworp van de Grote Markt naar het Martinikerkhof!

5. Leendert van der Laan

Leendert van der Laan

Dat is meteen een mooi bruggetje naar jou, Leendert van der Laan. Ook jij combineert sinds vorig jaar het lidmaatschap van de Staten met dat van de Groninger gemeenteraad. En dat past ook bij jou. Want jij grijpt liefst ieder podium aan om op te komen voor de rechten en belangen van Groningen.

Zelf ben jij het vleesgeworden Noorden. Geboren in Fryslân. Getrouwd met een Drentse. En vader van drie Groningse kinderen, waar je zo trots op bent dat je ze af en toe meeneemt op werkbezoek. Maar er is nog een vierde kind. En daar ben je minstens even trots op: ‘jouw’ Partij voor het Noorden, waarvoor je vanaf de oprichting, ruim twintig jaar geleden, al actief bent.

met het mes dwars in de bek aan de onderhandelingstafel

Dat doe je vol overgave, vanuit je warme hart voor Groningen. En vanuit de gedachte dat we het van Den Haag niet moeten hebben: we moeten in het Noorden zélf de regie nemen. Van huis uit kreeg je al mee dat het Noorden er vaak bekaaid vanaf komt. Jij wilt daar verandering in brengen. En daar trek je graag alle registers voor open, in de Staten en daarbuiten. Je vatte dat voor RTV Noord zelf een keer treffend samen, toen je zei: ‘Je moet met het mes dwars in de bek aan de onderhandelingstafel gaan zitten. De overheid heeft niet het beste met Groningen voor, je moet het bevechten.'

Vanuit die emotie heb je in de Staten over vrijwel elk dossier het woord gevoerd, soms scherp en confronterend, maar vaak ook in samenwerking met andere partijen, bijvoorbeeld rond de Ring Zuid. En altijd met de ambitie om welvaart eerlijker te verdelen, gedupeerden van de gaswinning hun leven terug te geven en Groningse kinderen een toekomst te bieden. We zullen jouw stevige geluid in de Staten missen. Maar als je in het stadhuis je stem een beetje verheft, kunnen we het hier vast horen. Veel dank en kop d’r veur in de gemeenteraad!

6. Johan ten Hoove

Johan ten Hoove

Met dit gezelschap waren Statenvergaderingen de afgelopen jaren een feest om mee te maken. Toch is er minstens één Statenlid dat een wedstrijd van FC Groningen nóg leuker vindt. Hij was zelfs even nationaal nieuws, in oktober 2020, middenin corona. Een tv-camera legde vast hoe hij als enige supporter live kon volgen hoe de FC met 1-0 Ajax versloeg. Dat waren nog eens tijden! Hij zag het vanuit de mooiste skybox van Groningen: zijn slaapkamerraam op de 21e verdieping van woontoren de Brander.

Het moet voor jou, Johan ten Hoove, geweldig zijn om zo dicht te wonen op het thuisstadion van de club waarvan jij al decennia supporter bent. En waar je bovendien actief bij betrokken bent als voorzitter van de Rollyside. Gelukkig heb je ook een fenomenaal uitzicht vanuit je keukenraam. En wel in de richting van het Provinciehuis. Ook daar heb jij je de afgelopen jaren een betrokken Groninger getoond. Met een achtergrond vanuit het UMCG, maak jij je sterk voor welzijn, veiligheid en gezondheid van alle Groningers. Zo is dankzij jouw partij fietsen door de provincie een stuk aangenamer geworden. Geen nood meer als je hoge nood hebt: jullie zorgden ervoor dat er openbare toiletten kwamen langs de Groninger fietspaden.

hoe de FC met 1-0 Ajax versloeg. Dat waren nog eens tijden!

Ook het verminderen van het aantal laaggeletterde Groningers was een belangrijk doel voor jou. Zoveel mogelijk mensen moeten kunnen meedoen in de samenleving, in staat zijn boeken te lezen en informatie te begrijpen. Jij doet ook altijd zélf je best om je boodschap duidelijk over te brengen. Dat leverde je tijdens de begrotingsbehandeling in 2019 de Klare Taal Bokaal op. Je gebruikte weinig moeilijke woorden en veel humor, aldus de jury.

Zo kennen wij jou in het Provinciehuis. Als belangstellende netwerker was je hier snel ingeburgerd. Je werkt graag constructief samen, met fractiemedewerker Resmije, maar ook met andere partijen in de Staten. Met jouw inzet heb je de provincie Groningen een stukje leefbaarder gemaakt. Dank daarvoor. Ik wens je het allerbeste, en – laten we optimistisch blijven – nog veel juichmomenten voor je slaapkamerraam toe!

7. Jelmer Hiemstra

Jelmer Hiemstra

Die aangeklede fietspaden van Johan ten Hoove, zullen jou vast aanspreken, Jelmer Hiemstra. Jij verkent onze provincie immers graag per racefiets. Een mooie manier, want je gaat lekker snel en kunt toch de omgeving goed in je opnemen. Dat kenmerkt ook hoe jij in de Staten kwam, minder dan een jaar geleden. Alhoewel hier niet op de racefiets, heb je je het werk als Statenlid snel eigen gemaakt. En dat naast een drukke baan en een jong gezin.  

Met jouw financiële achtergrond was je uiteraard woordvoerder financiën. Maar je hield je onder meer ook bezig met openbaar vervoer en cultuur. Ik vond het leuk dat je stimuleerde om klassieke muziek onder de aandacht te brengen van kinderen en jongeren. Bij OOG TV noemde je als inspirerend voorbeeld de samenwerking tussen klassieke orkesten en dj’s, zoals het NNO en Armin van Buuren.

En een ‘heel aardige allemansvriend’

Net als muziek, verdient ook de politiek een breder publiek, vind jij. Jij hebt je best gedaan om te laten zien dat het leuk en interessant is om met politiek bezig te zijn. Je gaf gastles op school via het lesprogramma Statenlid in de klas. En je droeg bij aan de cursus Politiek actief, bedoeld voor inwoners die erover denken de politiek in te gaan. Als fris Statenlid kon jij een goed beeld geven van wat er allemaal op je afkomt als je actief wordt in de provinciale politiek.

Beste Jelmer, een snelle fietser in de Staten. Een financiële man waar muziek in zit. Een enthousiast pleitbezorger van de provinciale politiek. En een ‘heel aardige allemansvriend’, zoals een fractiegenoot jou typeerde. Je hebt in korte tijd je sporen verdiend in het Provinciehuis. Politiek talent verloochent zich niet. We komen je dus vast wel weer tegen. Als het niet in de politiek is, dan toch zeker op de provinciale fietspaden!

8. Jacob Boonstra

Jacob Boonstra

Dan is het nu tijd voor een uitstapje ten zuiden van de stad. Via Verlengde Hereweg en Rijksstraatweg dalen we af naar het lommerrijke Haren. Voor een ontmoeting met onze eigen Hugo de Jonge. Hippe schoenen, trendy kleding, vlotte babbel. Uiteraard ben jij gewoon jezelf, Jacob Boonstra. Maar op één punt is er nog een overeenkomst met minister De Jonge. Hij wil bouwen. En dat wil jij ook. Bouwen aan verandering. Bijvoorbeeld in Malawi, waar jij met de organisatie World Servants vaker bent geweest dan op Schiermonnikoog, zei je in je maidenspeech. Je zet je er actief voor in om, samen met de mensen daar, te bouwen aan een leefbare toekomst.

Hippe schoenen, trendy kleding, vlotte babbel.

Je doet dat niet alleen ver weg, maar ook dichtbij. Een leefbare toekomst voor de Groningers is voor jou ook een drijfveer. Eerst als raadslid en fractievoorzitter in Haren. Nu als Statenlid, en als wethouder in Westerveld. Dat is dan wel Drenthe, maar vooruit… In de Staten maakte jij je hard voor een sterke Groningse economie, goede verbindingen – ‘had ik de N33 al genoemd?’- en bruisende gemeenten en dorpen. Als financieel deskundige was een van jouw eerste acties dan ook het schrijven van een Statenbreed ondersteunde brief aan het kabinet over de gemeentefinanciën. Want voorzieningen kosten geld, en als je dat niet hebt, kun je ze niet in stand houden.

Beste Jacob, als geboren spreker, met humor, betrokkenheid en veel inhoudelijke kennis, heb je in Provinciale Staten gebouwd aan verandering voor de Groningers. Veel dank daarvoor. In het hechte gezin waarin je opgroeide, leerde jij van je ouders dat het heel normaal is om je belangeloos in te zetten voor de samenleving, vertelde je wel eens. Recent heb jij jouw vader helaas verloren. Dat doet je veel verdriet. Maar ik geloof vast dat hij jou ‘van boven’ vol trots zal blijven volgen op jouw pad. Het ga je goed!

9. Rinze van der Born

Rinze van der Born

We passeren nu de grenzen van de provincie én de tijd. Waant u zich even in het Griekenland van zo’n 12 eeuwen voor Christus. Tachtig machtige schepen trekken ten strijde tegen de Trojanen. Met aan het hoofd Nestor, de koning van Pylos. Op hoge leeftijd is hij een wijs en eerbiedwaardig voorbeeld voor de Grieken. Dat maakt veel indruk. En daarom noemen wij anno 2023 de oudste en wijste nog altijd de nestor. Bij ons is dat Rinze van der Born. Niet de oudste in jaren, maar wel in dienstjaren: nét iets meer dan 12.

In die lange periode heb jij, Rinze, je beslist ontwikkeld tot een wijs en eerbiedwaardig voorbeeld voor ons allen. Je vatte je taak als volksvertegenwoordiger vanaf het begin serieus op.

Met name het midden- en kleinbedrijf en het versterken van de economie in Noord-Nederland liggen jou na aan het hart. Al tijdens je maidenspeech diende je een motie in, om meer bedrijven kansen te bieden op noordelijke subsidiegelden.

bij Statenexcursies of IPO-congressen deed jij vaak in de kleine uurtjes het licht uit.

Maar ook cultuur en sport mogen op jouw steun rekenen. Onder andere dankzij jou werd de Groninger Vrijwilligersprijs uitgebreid naar de cultuursector, waardoor nu jaarlijks ook vrijwilligers uit die sector in het zonnetje kunnen worden gezet. Wat betreft sport valt jouw pleidooi op voor een Groninger fietsberg à la VAM-berg in Drenthe. De mogelijkheden worden onderzocht in Veendam en Usquert. Als de berg er daadwerkelijk is, reken ik erop dat jij er als eerste tegenop fietst! 
  
Als nestor heb je een aantal keren de Statenvergadering voorgezeten. Dat deed je ontspannen en efficiënt. Als beginnend Statenlid was je te herkennen aan een wilde bos vrij lang haar. Intussen lijkt het of je wat van die wilde haren hebt verloren. Maar dat is slechts schijn. Ik heb tot nu toe vooral je serieuze en gedegen kant belicht. Maar daarmee zou ik je tekort doen. Je houdt erg van gezelligheid, feestjes en uitjes. Je vindt dat je daar ook tijd voor moet vrijmaken. En dat neem je best letterlijk, want bij Statenexcursies of IPO-congressen deed jij vaak in de kleine uurtjes het licht uit.

Beste Rinze, in een ver verleden de strijd aangaan tegen de Trojanen is niet niks. Maar je 12 jaar lang in Provinciale Staten inzetten voor een economisch sterk en welvarend Groningen mag er ook zijn. We zullen je missen, als nestor, maar vooral als positieve en aardige Rinze. Veel dank voor al jouw mooie werk. Vandaag krijgt dat een koninklijke glans. Want het heeft Zijne Majesteit de Koning behaagd je te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Van harte gefeliciteerd!

10. Jeroen Hut

Jeroen Hut

We zijn nog steeds in Haren. We gaan we nu van de nestor van de Staten naar een jonkie in dienstjaren én in levensjaren. Jij kwam, Jeroen, vorig jaar april in de Staten, en je vertelde in je maidenspeech dat je je zorgen maakt over de polarisatie in ons land, over ongelijkheid en klimaatverandering. Jouw drijfveer om in de politiek te gaan is om alle drie die ontwikkelingen tegen te gaan en te verminderen.

Je bent daar enthousiast en gedreven voor aan de slag gegaan in Provinciale Staten. Met militaire precisie, zou ik bijna zeggen. En dat kan kloppen. Want naast Statenlid ben je ook reservist bij de Koninklijke Landmacht. Je hebt je best gedaan om je het werk in de Staten snel eigen te maken. Zo volgde je de workshop Mores en politiek handwerk, nam je actief deel aan een bijeenkomst over de bestuurscultuur en ging je mee naar het IPO-congres. Je bent niet bang om het woord te voeren en je standpunten scherp te verwoorden, zoals al bleek bij jouw geruchtmakende maidenspeech.

Met militaire precisie, zou ik bijna zeggen.

Je bent, naast Statenlid en reservist bij Defensie, óók nog werkzaam in de Regionale Energiestrategie.  Gecombineerd met jouw bèta-achtergrond bracht je daarmee veel kennis over verduurzaming, energietransitie en -besparing in jouw fractie en de Staten. Je hebt zelf bepaald niet bespaard op energie door al deze activiteiten met elkaar te combineren. Daardoor kon je wellicht wat minder tijd besteden aan de verbouwing van je huis, die nog op afronding wacht.

Als je daar net zoveel lef, energie en precisie in steekt als in je werk als politicus, wordt het vast een prachtig huis. Dank voor jouw enthousiasme en bijdragen. Het ga je goed, en we komen je vast nog wel weer tegen!

11. Joke Lesman-Veenstra

Joke Lesman

Niet iedereen weet het, maar als je in Haren bent, is Hoogezand niet ver weg. Hoogste tijd om die kant op te gaan. Want misschien is het u opgevallen. Het is met de man-vrouwverhouding in Provinciale Staten nogal droevig gesteld. Tot nu toe heb ik alleen maar mannen toegesproken. Van de 26 leden die vandaag afscheid nemen, zijn er maar 5 vrouw. Maar…. dat zijn dan wel weer vrouwen die we niet snel zullen vergeten.

Zoals jij, Joke Lesman-Veenstra. Met een enorm rechtvaardigheidsgevoel heb jij je onvermoeibaar ingezet voor álle Groningers, maar vooral voor degenen die niet alles mee hebben in het leven. ‘Gepassioneerd’ is zo’n cliché, maar toch gebruik ik het voor jou, want jij bent het écht. Jij spreekt vanuit je hart, met passie voor de mensen voor wie je opkomt. In deze zaal, maar ook digitaal: je komt steevast luid en duidelijk binnen. 

Je bent daarbij als geen ander in staat om ingewikkelde zaken eenvoudig uit te leggen. Waarbij ik vaak heb moeten lachen om je creatieve metaforen. Zo vergeleek je de pachtconstructie rond de Dubbele Dijk met de aankoop van een nieuw huis, waarbij je toch ook niet bij voorbaat al betaalt voor de nieuwe keuken die je er zelf in gaat zetten. Jouw heldere taalgebruik leverde jou de Klare Taal Bokaal op in 2021. De jury, bestaande uit leden van de Jongeren adviesraad Groningen, waardeerde niet alleen jouw heldere betoog, maar ook de passie waarmee je het bracht.

je komt steevast luid en duidelijk binnen. 

Dat je deze prijs juist van jongeren kreeg, zal jou goed hebben gedaan. Want, zo schrijf je op de website van de SP: de jongeren, waaronder jouw eigen zoon en dochter, zijn jouw drijfveer om onze provincie mooier en socialer te maken. Jij was dan ook altijd te porren voor activiteiten waar jongeren bij waren betrokken, zoals het provinciaal Jeugddebat of de jongereneditie van Praten met de Staten.

Beste Joke, we zullen je missen, hier in de Statenzaal, vergezeld van een cola light, of online aan je keukentafel. Maar gelukkig ben je niet verloren voor de politiek. Dat zou ook niet kunnen, gezien het nest waar je uitkomt. Je bent tenslotte niet de enige Veenstra van wie we hier in de Staten hebben mogen genieten. Je gaat door als gemeenteraadslid in Midden-Groningen. Hopelijk kun je daar de ervaringen die je in de provincie hebt opgedaan, goed gebruiken. Doe dat vooral met evenveel passie als je hier hebt laten zien. Je bent met recht een vrouw die we niet vergeten. Dank en veel succes!

12. Hans Haze

Hans Haze

Nu we er toch zijn, blijven we nog even in Hoogezand. En wel bij Hans Haze, die daar zijn politieke carrière startte. Het is natuurlijk de vraag of we Hans nog wel als Veenkoloniaal kunnen aanduiden, nu hij Hoogezand min of meer heeft ingeruild voor Niehove. Maar ach: eens een Veenkoloniaal, altijd een Veenkoloniaal.

Als íemand gepokt en gemazeld is in de Groninger politiek, dan ben jij het wel, Hans. Even een klein overzichtje. Ruim twintig jaar geleden startte jij als raadslid namens de Partij van de Arbeid in Hoogezand-Sappemeer. In 2014 ‘ging je lokaal’, zoals we dat zo mooi noemen. Je kwam in de gemeenteraad voor Lokaal Perspectief. Vanaf 2018 was je raadslid in de destijds nieuwgevormde gemeente Midden-Groningen, namens GemeenteBelangen. Intussen werd je bovendien actief bij Groninger Belang, waarvoor je in 2019 in de Staten kwam. En sinds vorig jaar zomer ben je óók nog wethouder in de gemeente Westerkwartier.

Een normaal mens wordt al moe van het aanhoren van deze opsomming, laat staan dat je al die taken zelf oppakt en uitvoert. Toch zie jij er niet uit als een uitgeput mens. Integendeel. Het lijkt erop dat politiek en bestuur jou juist energie geven. Alhoewel het feit dat je een hockeyer bent, ook vast zal bijdragen aan je conditie en uithoudingsvermogen.

Maar wel, in jouw visie, met ‘boerenverstand’.

In de Staten heb je steeds scherp het woord gevoerd. Met oog voor de praktische consequenties van beleid, maar nooit polariserend. Je beschikt over een combinatie van lef en gezond verstand. En je brengt een prettig soort redelijkheid mee. Neem bijvoorbeeld de Regionale Energiestrategie: één van ‘jouw’ onderwerpen. Je benadrukt daarbij steeds dat Nederland én onze provincie de doelstellingen van het Klimaatakkoord moeten uitvoeren. Daar moeten we veel windmolens en zonnepanelen voor plaatsen. Maar wel, in jouw visie, met ‘boerenverstand’. Dat betekent: met respect voor ons Groninger land, en samen met de inwoners, die er ook financieel van moeten profiteren.

Beste Hans, jarenlang heb je je ingezet als volksvertegenwoordiger. Of dat nou is vanuit Hoogezand, Niehove of waar dan ook, maakt niet uit. Je bent Groninger onder de Groningers. En dat zul je blijven, ook nu je de Staten gaat verlaten en je je concentreert op je werk als wethouder in Westerkwartier. Daar zullen ze zeker profiteren van de ervaring die jij over zo’n lange periode in politiek en openbaar bestuurd hebt opgebouwd. Ik mag onze dank daarvoor gepaard laten gaan met een feestelijk tintje. En wel in de vorm van een lintje. Het heeft Zijne Majesteit de Koning behaagd jou te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Van harte gefeliciteerd!

13. Peter Gerrits

Peter Gerrits

Vanuit Hoogezand zakken we af richting Zuiden. Naar een dorp van acht kilometer lang, en maar 100 meter breed. Ik zie Peter Gerrits nu denken: ‘Dan kom je bij mij uit’. En dat klopt. Peter, jij bent een trotse en betrokken inwoner van Kiel-Windeweer. Alhoewel jouw wieg daar een eindje vandaan stond, gezien jouw tongval die een andere afkomst verraadt.

Als fractievoorzitter hield jij, voor zover ik kan beoordelen met succes, jouw D66-collega’s Paula en Jurgen in het gareel. Je was financieel woordvoerder van de fractie en daarnaast veel bezig met de gevolgen van de gaswinning en de energietransitie, met name ook voor individuele Groningers: hoe zorgen we dat zij hun huizen kunnen isoleren en verduurzamen?

Dat alle inwoners meeprofiteren van de overgang naar hernieuwbare energie? Je maakt je daarvoor niet alleen sterk in de Staten, maar ook vanuit de Kielster en de Groninger Energie Coöperatie.

een man van grappige contrasten

Je vindt het belangrijk dat oud én jong zich thuis en veilig voelen in onze provincie. Je voegt daarbij de daad bij het woord. In de coronacrisis vertelden jongeren uit Onderdendam, tijdens Praten met de Staten, dat zij hun fietsroute naar school onveilig vonden. Daarop diende jij als initiatiefnemer de motie ‘beter op de fiets naar het Hogeland College’ in, met als doel om samen met de jongeren te kijken hoe de verkeerssituatie verbeterd kon worden. De motie werd aangenomen, en jij bent hierover ook daadwerkelijk met de scholieren aan de slag gegaan.

Beste Peter, je gaf een eigen kleur aan de Staten. Je bent een man van grappige contrasten. Theoretisch ingesteld, in staat het debat naar een hoger niveau te tillen, maar óók een praktisch en betrokken volksvertegenwoordiger. Altijd onberispelijk in een modieus pak, maar óók avontuurlijk motorrijder. Pal staan voor de belangen van de Groningers, maar óók ‘denkend aan Brabant, want daar brandt nog licht.’ Heel veel dank voor jouw inzet in de Staten. Kort samengevat: het was ‘groots met een zachte G’.

14. Rianne ten Veen

Rianne ten Veen

Dan is je achternaam Ten Veen en kom je terecht in Veendam. Hoe toepasselijk kan het zijn, beste Rianne. En hoe weinig waarschijnlijk als je je verdiept in jouw levensloop. Je kwam in Oost-Groningen met een rugzak vol ervaring vanuit alle windstreken van de wereld. Geboren onder de rook van Rotterdam, groeide je als kind al op in het buitenland en koos je later zelf ook voor een internationale carrière. Die brede blik leerde jou dat de huidige grote maatschappelijke uitdagingen met elkaar samenhangen. Armoede, kansenongelijkheid en klimaatverandering treffen de een veel harder dan de ander.

de mooie, maar soms ook de minder mooie

We moeten die problemen dus ook in hun samenhang aanpakken, vind jij. Want je kunt alleen duurzaam zijn, als alle mensen, óók de meest kwetsbare, mee kunnen doen. Daarom zet jij je in voor inclusiviteit, diversiteit en het tegengaan van klimaatverandering en discriminatie. Wereldwijd en in Groningen, sinds begin vorig jaar ook vanuit Provinciale Staten. Je bent een gedreven en uitgesproken volksvertegenwoordiger, waarbij je met alle kanten van het Statenlidmaatschap te maken kreeg: de mooie, maar soms ook de minder mooie.

Beste Rianne, jouw ideaal is dat we de wereld steeds een stukje beter maken en op een goede manier doorgeven aan volgende generaties. Daar ga je ook graag met die volgende generaties over in gesprek. Zo heb je gewerkt voor PoDemos en gaf je als Statenlid gastlessen over politiek op scholen. Het beter maken van de wereld doe je ook op andere manieren. Bijvoorbeeld als hulpverlener voor het Rode Kruis. Of door het stimuleren van de aanleg van voedselbossen en groene tuinen. Daarmee breng je in praktijk wat je zelf zegt op de website van GroenLinks: ‘alle daden tellen mee, alle zandkorrels maken het strand’. Jou kennende, ga jij buiten de Staten ongetwijfeld verder bouwen aan dat strand. Met nieuwe ervaringen erbij in je rugzak. Veel dank en het ga je goed!

15. Ankie Voerman

Ankie Voerman

Over idealisme, gedrevenheid en activisme gesproken… Dan is het bruggetje naar jou snel gelegd, Ankie Voerman. Jouw droom is dat mens, dier en natuur met elkaar in evenwicht leven. En je hebt als Statenlid geen middel geschuwd om die droom dichterbij te brengen. Waarbij je zelfs diverse records hebt gebroken. Bijvoorbeeld in het stellen van schriftelijke vragen. Om een beeld te geven: bijna een derde van alle schriftelijke vragen in de afgelopen Statenperiode kwam van de Partij voor de Dieren. Ook ben je kampioen moties indienen. Beroemd – voor sommigen berucht – is natuurlijk jouw motie ‘carnivoor, geef het door’, waarmee je uiteindelijk het provinciehuis grotendeels van het vlees af hebt gekregen. Ook heb je je met veel energie ingezet voor lhbtiq-inclusie, bijvoorbeeld via het regenboogconvenant en de aangenomen moties 'Groningen uit de kast' en ‘Roze kasten’ in bibliotheken.

bijna een derde van alle schriftelijke vragen

Met jouw vasthoudendheid en doorzettingsvermogen heb je, als eenpersoonsfractie, een enorme impact gehad in Provinciale Staten en daarmee voor Groningen. Je hebt het welzijn van flora, fauna, klimaat en biodiversiteit bij eenieder van ons tussen de oren gekregen, voor zover het daar nog niet zat. Menig gedeputeerde zal af en toe nog wel eens van je dromen, je hebt hen het vuur na aan de schenen gelegd.

Maar het mooie bij jou is, dat je dat altijd respectvol hebt gedaan. Jij ziet en behandelt iedereen als gelijkwaardig, ook je politieke tegenstanders. Je bent een activist, zeg je zelf, maar wel een vriendelijke, gastvrije en geestige. Beste Ankie, het is eigenlijk bijna onmogelijk om níet van jou te houden. We gaan jou missen, en ook je caravan met vogelgeluiden tijdens corona. Jij gaf ‘smoel’ aan de provincie. Maar na bijna acht jaar keihard werken, een stortvloed aan moties en schriftelijke vragen, gunnen wij jou de rust om zélf nog meer van de natuur en de omgeving te genieten. Veel dank, en het allerbeste gewenst! 

16. Henk Hensen

Henk Hensen

Ankie Voerman woont in Nieuwe Pekela. Niet ver weg van Henk Hensen in Oude Pekela. Ook in andere opzichten is de afstand misschien wel niet zo groot. Beste Henk, op jouw Facebook-pagina schrijf jij ‘ik probeer mijzelf te zijn’. Passende typering. Net als Ankie ben jij een authentieke, sociale Groninger, die opkomt voor wie kwetsbaar is in onze samenleving. Dat heb jij in Provinciale Staten twee periodes lang gedaan. Al die tijd gewoon als jezelf. Dat betekent: een Statenlid met onverwachte kanten.

talloze grote en kleine revoluties teweeggebracht

Om dat in te kleuren schets ik Henk Hensen in zeven typeringen.

• De eerste: kort van stof. Als geboren Groninger gebruik jij niet meer woorden dan strikt noodzakelijk. Ik denk dat jij hoog eindigt op de lijst van kortste maidenspeeches ooit.
• Tweede typering: brullende draak. Dat lijkt in tegenspaak met het voorgaande. Dit gaat dan ook niet over jou, maar over de film over de aardbevingen in Groningen, die mede op jouw initiatief is gemaakt. En waar je trots op bent.
• Ten derde: muziek. Van Pekelpop-huiskamerconcert tot Matthäus Passion. Van Ede Staal tot eigen gitaarspel in de Staten. Jij vindt het allemaal mooi.
• Vierde typering: net pak. Misschien niet zo ‘des SP’s’, maar naar Statenvergaderingen kwam jij in pak, uit respect voor het ambt.
• Dan nummer vijf: vergaderwijze. Onder jouw voorzitterschap is met die commissie veel bereikt: onder andere het afschaffen van spreektijd en het instellen van een agendacommissie.
• De zesde typering is ‘karton’, omdat jij vele jaren ervaring meebracht vanuit de kartonindustrie, die zo met jouw regio is verbonden.
• En dan de zevende en laatste typering: de revolutie. Jij zegt het vaak: ‘Draagt dit bij aan de revolutie? Zo niet, dan moeten we er geen tijd aan besteden.’

Beste Henk, acht jaar lang heb jij veel tijd besteed aan de provincie Groningen. Daarmee heb je talloze grote en kleine revoluties teweeggebracht. En voor de inwoners het verschil gemaakt. Veel dank daarvoor. Ik weet zeker dat jij jouw mooie werk op andere plekken zult voortzetten. Succes daarbij! En blijf vooral altijd jezelf.

17. Jurgen Elshof

Jurgen Elshof

We verlaten het Ommeland weer even voor Stad. Verruilt u in gedachten de Statenzaal voor een gezellige kroeg. Want het is tijd voor een pubquiz. Eerste vraag: welk Statenlid heeft ooit met Wendy van Dijk gedanst in een belteam bij een liefdadigheidsactie? Wie zichzelf herkent, mag natuurlijk even niet antwoorden. Oké, nog eentje dan. Wat is de lievelingsplek van Jurgen Elshof in Groningen? Goed, het eerste antwoord was, u raadt het al: onze eigen Jurgen Elshof. Het tweede antwoord mag hij zelf geven.

Jurgen is, met zijn herkenbare lach, de enthousiasteling van de Staten. Kahoot-fan en leverancier van grappige vragen voor de Provinciale Staten-pubquiz. Talentvol figurant in het eindejaarsfilmpje van Provinciale Staten. Brengt zijn enthousiasme graag over op scholieren tijdens gastlessen als Statenlid in de klas.

wat is volgens Jurgen het grootste misverstand over Groningen?

Maar, beste Jurgen, om jou nou af te doen als de vrolijke noot in de Staten… Daarmee zou ik je tekort doen. Jij kwam, zo schrijf jij op de website van jouw partij, rond je zestiende wonen in de provincie Groningen. Je bent je ouders daar dankbaar voor, want dat heeft jouw leven verrijkt en je blikveld verruimd. Naast je werk als regiomanager bij VNO-NCW, wilde je je dan ook graag als volksvertegenwoordiger inzetten voor de provincie die jou al dat goede brengt.

Je wilt die provincie graag dicht bij mensen brengen. Bijvoorbeeld door te laten zien dat de provincie beslist over allerlei fietspaden, zoals langs het Reitdiep. Dat de provincie gaat over provinciale wegen en over waar wel of niet gebouwd kan worden. Dat de provincie kan helpen bij het verduurzamen van huizen en buurten. Zo hebben wij in jou de afgelopen jaren een inspirerende pleitbezorger van de provincie gehad. Die Groningen krachtig, trots en toekomstgericht wil maken. Laatste vraag: wat is volgens Jurgen het grootste misverstand over Groningen? Antwoord: dat het ver weg is. Veel dank, Jurgen, voor het overal dichterbij brengen van de provincie Groningen!  

18. Madà Miesen

Madà Miesen

Nu kan ik toch de verleiding niet weerstaan om door te gaan met die quizvragen. Nog één keer dan. Welk Statenlid maakte de eerste website van FC Groningen? En was al fan van de Formule 1 ver voordat dat een hype werd? Inderdaad, dat is Madà Miesen. Opgegroeid in een PvdA-nest in het Westen des lands. En nu samen met zijn vrouw de spil van een bruisend VVD-gezin in stad Groningen. Zij in de gemeenteraad, hij in Provinciale Staten. Het kan raar lopen in het leven.

Maar, Madà, jou is dit niet zomaar overkomen: je hebt er bewust voor gekozen. Voor het Noorden omdat je hier de rust en de nuchterheid waardeert. En voor de VVD, omdat je je een echte liberaal voelt. Je wilt je, naast je gezin en je werk in de ICT, ook op andere manieren inzetten voor de maatschappij. Dat heb je in Provinciale Staten met verve gedaan. Je hebt over veel onderwerpen het woord gevoerd. Van snel internet en cybersecurity – het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan – tot economie, onderwijs, jacht en vaarrecreatie.  

samen met zijn vrouw de spil van een bruisend VVD-gezin

Je genoot ook van de voorzitterschappen die je bekleedde: voorzitter van de Raad van Advies van de Noordelijke Rekenkamer en commissievoorzitter in Provinciale Staten. Je vond dat laatste zó leuk, dat je vaak bereid was om in te vallen voor iemand anders. Je was een correcte voorzitter, die altijd erg secuur was op dingen die buiten de orde van de vergadering vielen. ‘Dat is niet functioneel voor het debat’, noemde je dat dan eufemistisch.  

Beste Madà, we gaan je missen als iemand die zijn technische en zakelijke kant heel goed weet te combineren met humor én ‘voeten in de klei’. Die het politieke spel niet als doel ziet, maar er wél van geniet. Veel dank voor alles wat je hebt betekend voor de provincie Groningen. Iets meer tijd voor jouw vier kinderen is ook vast wel fijn. Of voor Max Verstappen en FC Groningen. En jou kennende komen we je ook vast in de politiek wel weer tegen!

19. Robert Pestman

Robert Pestman

‘Een grote blonde tegelzetter met nogal wat praatjes, ik denk niet dat ze die nodig zijn in de politiek.’ Dat was wat jij dacht, Robert Pestman, toen je je bij de vorige verkiezingen kandidaat stelde voor Provinciale Staten. Je vertelde dat in de podcast Grote Markt 1. Misschien dus wel tot je eigen verrassing werd je gekozen als Statenlid namens Forum voor Democratie.

Je deed dat enigszins tegen wil en dank. Je hoeft zelf niet zo nodig politicus te zijn, maar je vindt het belangrijk hier het geluid van de gewone Groningers te laten horen. Je bent een trotse Stadjer met een mening over Groningen. En je vindt dat je dan ook iets met die mening moet doen in de provincie.

'ik denk niet dat ze die nodig zijn in de politiek'

Uniek is dat je dat in één Statenperiode hebt gedaan voor drie verschillende partijen. Je splitste je na enige tijd af van Forum voor Democratie, ging toen door namens Code Oranje, en uiteindelijk voor BvNL Groningen. De partij waarvoor je hier zat veranderde misschien, maar jij niet. Je bent een echte ondernemer in de politiek. Naast je bedrijf ben je, samen met je partner, ook eigenaar van een winkel in de Zwanestraat. Uit eigen ervaring weet jij waar je als ondernemer en middenstander tegenaan loopt in Groningen. Je bent praktisch en nuchter. Gebruikt duidelijke taal en houdt niet van omhaal van woorden of loze beloften.

Als nieuwkomer in de politiek, moest je in het begin wennen aan de gewoontes en gebruiken in de Staten. Maar je had dat snel te pakken. Veel mensen op het provinciehuis zullen jou gaan missen, vanwege je behulpzaamheid en natuurlijk je kerstcadeautjes in de vorm van rollades en metworsten. Maar niet alleen daarom uiteraard. Dank dat jij in de Staten bent opgekomen voor de kleine ondernemer, de gewone man en vrouw in Groningen. De grote blonde tegelzetter gaf hun een stem.

20. Jeroen de Vries

Jeroen de Vries

Het volgende Statenlid zag het levenslicht, zoals zovelen in Groningen, in Huize Tavenier. Na zijn studie vertrok hij naar het Westen van het land. Om twee jaar geleden terug te keren naar de stad van zijn jeugd en plaats te nemen in Provinciale Staten.

Jeroen de Vries, jij vulde voorjaar 2021 een vacante zetel in voor Forum voor Democratie, waarvoor je op de kieslijst had gestaan. Je deed dat echter namens de Groep Otten, waarbij je je intussen had aangesloten, ook als lid van de Eerste Kamer. Jij staat op het principe dat, als je wordt geroepen als volksvertegenwoordiger, je die verantwoordelijkheid moet nemen. Óók als je bent overgestapt naar een andere partij. En dat mag volgens de Kieswet. Maar het is best een opmerkelijke entree in de Staten van Groningen.

Beste Jeroen, als ik jou in jouw stijl zou toespreken, zou ik het kort houden. Jij bent namelijk kampioen korte woordvoeringen. Dat gaat ook op voor je maidenspeech, die slechts uit enkele zinnen bestond. Je sprak je daarin uit over de jaarstukken over 2020, wat je zelf bijzonder noemde omdat je in dat jaar nog helemaal geen deel uitmaakte van Provinciale Staten. Je eindigde positief: je had je een gedegen beeld gevormd van de stukken en je ging ermee akkoord.  

een opmerkelijke entree in de Staten van Groningen

Ook al voerde je meestal kort het woord, en ook niet zo vaak, je deed dat wel op onberispelijke wijze. Vooral het spreken via de voorzitter, zoals we dat hier gewend zijn, beheers je tot in de puntjes. Dat leverde je afgelopen najaar de ‘Triple V Award’ op. Voor de mensen die de Statenvergaderingen niet wekelijks volgen: dat is een prijs voor het Statenlid dat zich het best heeft gehouden aan de ‘praten-via-de-voorzitter-regel’.

Vandaag eindigt jouw lidmaatschap van de Staten van Groningen. Dank voor jouw inzet en ik hoop dat je de provincie van je jeugd opnieuw in je hart hebt gesloten!

21. Bart van der Werf

Bart van der Werf

In het Noorden klagen we wel eens dat de blik van landelijke dagbladen niet verder reikt dan de ring van Amsterdam. Toch mocht ons Statenlid Bart van der Werf zich zomaar verheugen in aandacht van de Volkskrant voor zijn entree in Provinciale Staten vier jaar geleden. Forum voor Democratie won in één keer vijf zetels en dat wilde men wel eens zien.

‘Gestoken in beige pak is Van der Werf niet te missen’, schrijft de verslaggever van dienst. En: ‘Zijn eerste optreden is in elk geval opgewekt, ambitieus en benaderbaar.’ Beste Bart, die eerste indruk heb je zeker waargemaakt. Niet alleen je beige pak, maar ook je andere pakken mogen er wezen. Je bent IT’er en had in Australië ooit een eigen radioprogramma. Die technische en media-vaardigheden zien we terug in jouw digitale presentatie. Beeld en geluid zijn altijd perfect. Dat kunnen we niet bij álle Statenleden zeggen!

een frisse wind wilde brengen in de donkere krochten van ons provinciehuis

Ook de typeringen ‘opgewekt, ambitieus en benaderbaar’ herkennen we. Ik pik het woord ‘ambitieus’ er even uit. Je bent de politiek ingegaan, omdat je vindt dat het anders moet in Nederland en in Groningen. In een filmpje zeg je dat je met je partij verlichting en een frisse wind wilde brengen in de donkere krochten van ons provinciehuis, dat je overigens wel het mooiste van Nederland noemt. Een frisse wind heb jij hier zeker laten waaien met je vaak uitdagende woordvoeringen, waarin je niet schuwde om de grenzen op te zoeken. Maar je verzachtte dat weer enigszins omdat je opgewekt en benaderbaar bleef.

Je kreeg te maken met veel reuring in jouw partij en in je fractie. Uiteindelijk bleef je als fractievoorzitter als ‘last man standing’ over. Dat zul je je bij je start anders hebben voorgesteld. We hopen dat je desondanks met voldoening terugkijkt op jouw Statenperiode. Dank voor jouw prikkelende bijdragen. En met jouw timbre en mediavaardigheden, voorspel ik je een grootse carrière als stemacteur!

22. Isolde den Haring

Isolde den Haring

Hoe staat het eigenlijk met onze tour door de provincie? Waren we al in het Westerkwartier? Afgezien van parttime Westerkwartierder Hans Haze nog niet. Hoog tijd om ons richting de grens met Fryslân te begeven. Naar De Wilp welteverstaan, gemeente Westerkwartier.

Want daar woont Ilan den Haring. Hij was de eerste kinderburgemeester van Westerkwartier. Ik voorspel u: daar gaan we meer van horen. Hij liep al stage bij Lodewijk Asscher en hij wil de politiek in. En dat heeft hij van geen vreemde.

Isolde den Haring, jij hebt het politieke gen doorgegeven aan jouw zoon. Als geboren en getogen Groningse ben jij ook al lang politiek actief, onder andere als raadslid in de toenmalige gemeente Marum, en de laatste vier jaar als Statenlid.

Jouw maatschappelijke betrokkenheid breng je niet alleen over aan je eigen kinderen. Het liefst wil jij álle kinderen en jongeren in de provincie enthousiast maken om mee te doen in politiek en bestuur. Je was lid van de werkgroep Praten met de Staten met Jongeren en recent speelde je nog in deze Statenzaal met leerlingen het Provinciespel van ProDemos, waarbij jongeren worden uitgedaagd hun eigen provincie in te richten.

omdat haperend internet digitaal stemmen vanuit jouw huis nog wel eens bemoeilijkte

Beste Isolde, je combineert jouw technische bouwkundeachtergrond met een warm hart voor mensen en het Groninger land. Je bijt je graag vast in de onderwerpen waarover je het woord voert, zoals de Omgevingsvisie en het programma Bos en Hout. Corona heeft er bij ons allemaal ingehakt, maar dat geldt des te meer voor jou. En dan niet alleen omdat haperend internet digitaal stemmen vanuit jouw huis nog wel eens bemoeilijkte. Maar ook omdat je nog lang last hebt gehad van de naweeën van corona. Ik ben blij dat je hier nu weer aanwezig kunt zijn!

Graag dank ik jou voor jouw betrokken en actieve inzet in Provinciale Staten. Voor jonge én oudere inwoners heb je onze provincie een beetje mooier gemaakt. We gaan vast nog wel van je horen. En anders wel van je zoon!

23. Gerrit Jan Steenbergen

Gerrit Jan Steenbergen

In het Bijbelboek Mattheus staat een mooie tekst over rechtvaardige mensen. ‘Ik had honger en u gaf mij te eten’, staat daar. En: ‘Ik was een vreemdeling en u verleende mij onderdak, ik was ziek en u verzorgde mij.’

Met die tekst in het achterhoofd reizen we van Westerkwartier naar Eemsdelta, om precies te zijn naar Delfzijl. Daar woont iemand op wie je nooit tevergeefs een beroep doet. Gerrit Jan Steenbergen zet zich, naast zijn werk en zijn gezin, met liefde in voor hen die in nood verkeren of hulp nodig hebben. Of het nu gaat om klanten van de Voedselbank of kinderen uit Tsjernobyl: hij geeft hun te eten en onderdak.

Beste Gerrit Jan, bij dat alles ben jij ook al twee decennia lang politiek actief. Van 2003 tot 2013 in de gemeenteraad van Delfzijl, van 2013 tot vandaag in de Groninger Staten. Met een kleine overlap waarin je de raad en de Staten combineerde. Ook als volksvertegenwoordiger kon eenieder een beroep op jou doen. Met name de mensen in het bevingsgebied en het prachtige erfgoed in onze provincie, liggen jou na aan het hart. Je maakt je zorgen over polarisering. Je bent, bijvoorbeeld in het stikstofdebat, op zoek naar wat mensen verbindt, in plaats van naar wat hen scheidt. In het algemeen heb je over veel onderwerpen het woord gevoerd. ‘Gerrit Jan heeft eigenlijk overal verstand van’, horen we vanuit jouw fractie. En zo is het.

heel toevallig nét binnenlopen als er geschorst werd voor de lunch

Je bent in al die jaren uitgegroeid tot een steunpilaar van Provinciale Staten, die we node zullen missen. Als echte netwerker ken je overal wel iemand. En omgekeerd kent iedereen jou. Wat ook meehelpt, is dat je van gezelligheid en een grapje houdt. En van een shaggie en je motor. Jouw grootste trots zijn jouw vrouw en je kinderen. Je betrok hen graag bij je werk in het provinciehuis. Af en toe kwamen je kinderen heel toevallig nét binnenlopen als er geschorst werd voor de lunch. Dat alles heeft ertoe geleid dat ook bij jou de appel niet ver van de boom valt. Als ik het goed heb, is jouw dochter ook aangestoken door het politieke virus.

Beste Gerrit Jan, je bent een veelzijdig mens met veel kennis en een warm hart. Een rots om op te bouwen, om het ook Bijbels af te sluiten. Ik wil je heel hartelijk danken voor alles wat je de afgelopen jaren voor Groningen hebt betekend.

Je sluit vandaag een lange periode af als volksvertegenwoordiger. Jou kennende vind jij dat zelf geen verdienste. Maar dat is het natuurlijk wel.

Ik vind het dan ook een eer dat ik jou vandaag mag decoreren. Het heeft Zijne Majesteit behaagd om jou te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Van harte gefeliciteerd!

24. Jesper Bergsma

Jesper Bergsma

Westeremden is een van die pittoreske, oude wierdedorpen op het Hoogeland van Groningen. In het dorp vóel je de eeuwenoude historie. En laat dat nou mooi uitkomen. Want in Westeremden woont een Statenlid dat liefde voor geschiedenis combineert met werken aan het Groningen van nu. Jesper Bergsma, als docent geschiedenis stimuleer jij mensen die nóg jonger zijn dan jij, na te denken over het leven in andere tijden en culturen. Zo wil je hen, aldus de website van jouw partij, leren het vreemde niet meteen te veroordelen, maar juist proberen te begrijpen.

Dat is ook jouw doel met je politieke werk: elkaar proberen te begrijpen. Voor jou staat daarbij het platteland van Groningen centraal. Het ommeland waar je zelf woont, dat je liefhebt en wilt behouden. De provincie is voor jou het juiste niveau om je daarvoor in te zetten, omdat het hier gaat over landschap en leefbaarheid, over het versterken van krimpregio’s, het behoud van voorzieningen, een toekomst voor de landbouw én voor jonge Groningers.

Nienke, die je toch maar mooi tijdens je Statenperiode ten huwelijk vroeg

Je hebt daar hard voor gewerkt in Provinciale Staten. Je bent heel precies en bereidt alles tot in de puntjes voor. Uit betrouwbare bron begreep ik dat je zelfs met het stikstofdossier onder je kussen sliep. En dat dat enorm hielp! Je hebt op dat terrein oud-gedeputeerde Staghouwer het vuur na aan de schenen gelegd. En je bent trots op de aangenomen motie die je, mede namens andere partijen, hebt ingediend om perspectief te bieden aan de PAS-melders.

Beste Jesper, we zullen je missen, als voorvechter van het platteland van Groningen. Maar ook vanwege je jeugdige enthousiasme en je activiteiten om jongeren en politiek meer met elkaar te verbinden. Je was voorzitter van de werkgroep Praten met de Staten voor Jongeren, gaf gastlessen op scholen en was ook gastheer van de Staten. Zo gaf je Provinciale Staten een energiek en jong gezicht. Ik wens jou een mooie toekomst op het platteland van Groningen. Samen met jouw grote liefde Nienke, die je toch maar mooi tijdens je Statenperiode ten huwelijk vroeg. Dank voor alles en we gaan jou met jouw talenten zeker terugzien in de politieke arena!

25.  Petra Blink

Petra Blink

Een citaat: ‘De aardbevingsproblematiek is overal. Bij de dokter, in de supermarkt, op een feestje bij de buren, het gaat nergens anders over.’

Dit komt uit een interview in de serie ‘Ik wacht’, die het Dagblad van het Noorden maakte over Groningers die wachten op een oplossing voor aardbevingsschade aan hun huis. De geïnterviewde verhaalt over een jarenlange geschiedenis van scheuren en schade. Van schijnoplossingen, inspecties en weer nieuwe scheuren. Ze woont in Loppersum. En ze zit hier: Petra Blink. Want behalve ervaringsdeskundige is zij ook Statenlid. Als geen ander weet Petra wat het met je doet: de schade, de angst en de wanhoop over de gevolgen van de aardbevingen.

dat je de héle provincie letterlijk om je nek hebt hangen

Beste Petra, Al vele jaren vecht jij voor rechtvaardige behandeling van gedupeerden van de gaswinning. Je deed en doet dat in de lokale politiek, eerst als oprichter en raadslid van ‘Loppersum Vooruit’, nu in de gemeenteraad van Eemsdelta namens Lokaal Belang Eemsdelta. En de afgelopen acht jaar deed jij dat ook hier in Provinciale Staten.

Jij komt niet met gladde praatjes of zalvende woorden. Omdat jij zelf midden in het gasbevingsgebied woont, weet jij wat er in de mensen omgaat, hoe hard het nodig is dat gas boven Groningers gaat, in plaats van andersom. Als jij spreekt, spreek je uit je hart. Jouw drijfveer is de strijd voor een leefbaar Groningen, geheeld van aardbevingswonden. Niet over de hoofden van de gedupeerden heen, maar sámen met hen.

Jouw liefde voor Groningen gaat zo diep, dat je de héle provincie letterlijk om je nek hebt hangen. Ik heb niet vaak iemand gezien die het dragen van Groningen zó letterlijk neemt. Ik dank jou voor je langdurige inzet in Provinciale Staten. Ik wens in jou, eenieder die gebukt gaat onder de last van de aardbevingen, dat er licht komt aan het einde van de tunnel. Zodat jij, naast je werk in de zorg en de gemeenteraad, ook ‘lucht’ krijgt voor andere dingen. Bijvoorbeeld je saxofoon, die ik je hier helaas nooit heb zien bespelen, maar wie weet komt er nog eens een gelegenheid! Het ga je goed.

26. Romke Visser

Romke Visser

Tijd voor een historisch feitje. In de Middeleeuwen was Winsum de belangrijkste plaats van het district Hunsingo. Er werd recht gesproken, vergaderd en men mocht er zelfs munten slaan. Winsum was destijds een geduchte concurrent van de stad Groningen. Of dat nog steeds zo is, laat ik graag in het midden. In elk geval is het het allermooiste dorp van Nederland. En de woonplaats van een van de meest ervaren en aimabele leden van Provinciale Staten. Beste Romke Visser, voor jou als historicus is dit allemaal niks nieuws.

Vandaag moeten we afscheid van jou nemen als Statenlid. We laten je gaan met pijn in ons hart. Want wie gaat ons straks vertellen wat er op deze dag zo’n 300 jaar geleden gebeurde? Wie zal ons bepalen bij de mores in de Staten? Hoe moeten wij verder zonder ons wandelende politieke geheugen? Zonder onze plaatsvervangend voorzitter, die vergaderingen leidde met groot natuurlijk gezag? Die zelfs artikelen kon citeren uit het reglement van orde die helemaal niet bestonden? En dat iedereen het dan tóch geloofde?

heel wat meters gemaakt in het openbaar bestuur

Twaalf jaar lang – met slechts een kleine onderbreking in 2019 – was jij voor ons de hoeder van het democratisch proces in de Staten. Jij staat pal voor een betrouwbare overheid, en een rechtvaardige en menselijke samenleving voor alle Groningers. In jou klopt een klassiek sociaal en rood hart. Als de sociaaldemocratie niet had bestaan, had jij haar uitgevonden. Zoals jij zelf graag zegt: ik sta op sterke schouders in een lange traditie.

Ik denk dat wel duidelijk is dat wij jou zeer zullen missen. Jij ons ook, vermoed ik. Gelukkig zijn we niet voorgoed van elkaar af. Mede dankzij jou is er op dit moment een boek in wording over de geschiedenis van ons provinciale bestuur. Bij de presentatie daarvan zien we je vast en zeker terug. Of als lid van de vereniging voor oud-Statenleden, die, ook al op jouw initiatief, wordt opgericht. We hopen vandaaruit nog regelmatig van jouw expertise en politieke geheugen gebruik te mogen maken.

Al met al heb jij heel wat meters gemaakt in het openbaar bestuur, eerst als raadslid in de toenmalige gemeente Winsum, en vanaf 2011 in Provinciale Staten. Onze dank is groot voor alles wat jij gedurende die lange periode voor de Groningse samenleving hebt betekend.

Omdat jij het bent, eindig ik met een historische datum. En wel 4 april 1892. Jíj weet uiteraard wat er toen gebeurde. Voor de anderen zal ik het vertellen. Op die datum stelde de Nederlandse regering een nieuwe ridderorde in: de Orde van Oranje-Nassau. En zo sta jij, Romke, ook op dit punt in verbinding met de geschiedenis. Want met veel plezier laat ik jou weten dat het Zijne Majesteit de Koning heeft behaagd jou te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Van harte gefeliciteerd!

Slot: hulde aan de journalist

En hier eindigt onze tour door Groningen. We gingen van Ter Apel naar Pieterburen. Van Westerkwartier naar Delfzijl. Een ode aan onze provincie. Maar vooral aan de Statenleden die zich daar met liefde en vol overtuiging voor hebben ingezet. Vandaag hebben we hun werk in het volle licht gezet.

Martijn Folkers

Maar het is ook goed als de Groningers er door het jaar heen van horen. De onvolprezen journalisten van RTV Noord en het Dagblad van het Noorden zorgen dat dat gebeurt. Zij zitten altijd boven op het nieuws, óók hier in de Statenzaal. Zoals Martijn Folkers.

Beste Martijn, ruim zes jaar lang volgde jij voor RTV Noord het nieuws in Provinciale Staten. Nu kijk je toe vanaf de publieke tribune: je hebt een andere baan.

Dankjewel en succes in je nieuwe werk!