Fleur schreef erover alsof het over de dauwdruppels ging die ze 's ochtends vroeg bij het hardlopen over het gras kon zien liggen. "Ik heb niet meer de frisheid zoals je die aan het begin van iets nieuws hebt - de frisheid die Groningen nodig heeft."

Pittig, fris, maar ook stevig en stoer.

Je ziet de sporen van acht jaar buffelen. Je kunt zeggen: misschien iets minder fris, maar er staat enorm veel meer kennis, wijsheid en ervaring tegenover. Maar het energieniveau doet ertoe. Zeker als je met zoveel overgave en inzet bestuurt als Fleur. Niet alleen hier, maar bijvoorbeeld ook als vicevoorzitter van onze vereniging, het IPO. En in die andere 18 nevenfuncties die aan Fleurs portefeuille verbonden zijn.

College van GS 2015

Fleur was grondlegger van het college dat in 2015 werd gevormd. Ze begon, na een lange geschiedenis in de Staten, met Eelco Eikenaar, Patrick Brouns, Nienke Homan en Henk Staghouwer. Ze is de laatste van dat team die nog in functie is.  

Ook in dat gezelschap was meteen duidelijk dat Fleur een bestuurder is van de buitencategorie. Pittig, fris, maar ook stevig en stoer. Met veel kennis en ervaring als secretaris van SER Noord-Nederland en als landelijk partijvoorzitter van D66. Iemand die pijlsnel weet hoe het zit en haar rol neemt in een beginnend college.

Big spender

En het was vanaf het begin een hoofdrol. Een snelle blik op de provinciebegroting volstaat: Fleur was acht jaar lang onze 'big spender'. Alleen al de portefeuille 'verkeer en vervoer' omvat bijna de helft van de provinciale uitgaven. Ja, het gaat om honderden miljoenen. Maar ze zijn in bekwame handen.

Infrastructuur is ‘slow cooking’.

Infrastructuur is ‘slow cooking’. Het duurt wel even voordat je als bestuurder het effect ziet van je handelen. Maar de effecten van acht jaar Fleur zijn nu al te zien. Meer, betere en snellere fietspaden. Duurzame bussen en treinen. En ook: voldoende bussen, wat sinds corona geen sinecure is. Dat de stad voor de vele forenzen bereikbaar is gebleven - het kwam vooral door Fleur. 

We zouden Fleur tekortdoen als we haar activiteiten zouden beperken tot het vervoer. Fleur heeft bergen verzet voor de kwaliteit van het bestuur. Ze is verantwoordelijk voor een rimpelloos verlopen reorganisatie bij de provincie. Ze is gedeputeerde van sportzaken. En tussendoor pakte ze ook ons eigen provinciehuis aan. Het is nu van het gas af.  

Niet te benijden

Maar bovenal gaat Fleur de geschiedenis in als de gedeputeerde van de Zuidelijke Ringweg. We zijn nu zo ver dat iedereen kan zien hoe mooi het wordt. En bewondert dat je zo'n grote verbinding aanlegt, terwijl we gewoon blijven rijden. Aan het eindresultaat zal niemand zien hoeveel slapeloze nachten Fleur van deze weg heeft gehad.

Nog maar twee jaar geleden hing het project aan een zijden draadje. Martijn Folkerts van RTV Noord schreef: Fleur Gräper is niet te benijden: "Een haperende bouw van de zuidelijke ringweg, een aannemer die de druk opvoert, een oppositie die tekst en uitleg wil en een Rijksoverheid die de portemonnee dichthoudt. Gedeputeerde Fleur Gräper bevindt zich bijkans in een onmogelijke positie."

Problemen bleven, maar Fleur bleef werken aan perspectief.

Bijkans onmogelijk, inderdaad. Maar toen het fout dreigde te gaan, konden we geen betere bestuurder hebben dan Fleur. Met haar kennis van zaken, haar strategisch inzicht en haar vastberadenheid. Met gestrekt been, als het moet. En met succes. Ze zorgde ervoor dat er betere afspraken werden gemaakt.

Problemen bleven, maar Fleur bleef werken aan perspectief. Vlak voor haar vertrek, vorige week om precies te zijn, kon Fleur bekendmaken dat het rijk 40 miljoen bijpast om nieuwe tekorten te voorkomen. En dat is goed voor de nachtrust van haar opvolger.

Dicht op de materie

Fleur is het bewijs dat je echt niet hoeft te kiezen tussen hoofdlijnen en details. Of het nu gaat om cultuur, de Wunderline, het OV-bureau, mobiliteit, Waddenfonds, Blauwestad, werkgeverszaken en bestuur IPO of de wekelijkse GS-agenda: Fleur kent de hoofdlijnen … én de details.

We zijn daar ook wel een beetje bang voor. Een bestuurder die zo dicht op de materie zit. Ambtenaren weten dat hun gedeputeerde op de inhoud niet is te kloppen. Statenleden zien zich geconfronteerd met een gedeputeerde die een encyclopedische kennis heeft. En die daar graag over vertelt.

dan weet je dat haar vinger op een zere plek ligt

En wij van GS weten dat er in elke collegevergadering iemand is die de stukken vaak beter heeft gelezen dan de portefeuillehouder. Dus als Fleur bij de bespreking van jouw voorstel begint met haar openingszin: "help me even want ik ben een beetje zoekende..." dan weet je dat haar vinger op een zere plek ligt. 

Fleur weet waar een voorstel niet in lijn is met eerdere afspraken. En wat er misgaat als we dat goedvinden. Als Fleur 'zoekende' is, is dat meestal een aanzet tot een beter besluit. 

Alles heeft een prijs. Je kunt alleen zo de materie beheersen als je feitelijk dag en nacht met je werk bezig bent. Zo maak je tropenjaren. En iedereen weet: die tellen dubbel. Zo gezien heeft Fleur de provincie niet acht jaar bestuurd, maar eerder 16.

Fleur spreekt op haar afscheidsreceptie

Praktische idealisten

Ik heb wel eens ergens gelezen dat D66'ers zichzelf zien als praktische idealisten. Misschien is dat wel wat Fleur haar geduchte grote 'drive' geeft. Ze ziet perspectief. Al is de bouwput nog zo diep, Fleur kijkt steeds over de rand. Ze ziet perspectief. En ze kan niet wachten om dat te realiseren.

We houden de afscheidsreceptie van Fleur op de dag dat het kabinet een antwoord geeft op de parlementaire enquête gaswinning in Groningen. Rutte en Vijlbrief kwamen vandaag in Garmerwolde uitleggen hoe zij een ereschuld willen inlossen. Hoe ze Groningen weer perspectief willen geven.

Een betere wereld in acht jaar: het is hard werken.

Het commentaar daarop gaat te ver voor een toespraak bij een feestelijk afscheid. Maar perspectief voor Groningen is voor Fleur een bekend thema. Jaren geleden, toen het nog bijna taboe was om daarover na te denken, omdat schadeherstel en versterking nog niet geregeld waren (dat is nog steeds zo), werkte Fleur onvermoeibaar aan wat later het Nationaal Programma Groningen zou gaan heten. Want Groningen verdient beter. Groningen verdient perspectief.

Een betere wereld in acht jaar: het is hard werken. Fleur bestormde departementen en organiseerde bijeenkomsten met wethouders en bedrijven. Natuurlijk, we moeten mensen helpen die nu in de problemen zitten. Maar te midden van de ellendige verhalen zag Fleur ook een ander doel. En ze werkte eraan: perspectief voor Groningen.

Lummelen

Fleurs arbeidsethos is ongekend. Zelfs toen ze een grootverbruiker van pittige pijnstillers was, toen ze nauwelijks van de tafel naar de deur kon lopen - zelfs toen was ze hier bijna altijd in het provinciehuis. Stond ze de Staten te woord. Ging ze naar Den Haag om een petitie over de Nedersaksenlijn aan te bieden.

Beste Fleur,

Het is beslist niet overdreven om te zeggen dat iedereen je nu de tijd gunt om uit te rusten. Het is goed dat je even letterlijk afstand neemt en naar Amerika gaat. Zeker: er zijn waarschijnlijk afdelingen en ambtenaren die nu ook even kunnen bijkomen. Maar op adem komen: dat is voor jou en Floris ook heel goed.

Want bestuurders merken niet alleen aan lichaam en aan hoofd dat het werk veel vergt. Ongemerkt worden onze kinderen volwassen. Kiezen ze een studie. Gaan ze op kamers of naar het buitenland. Krijgen partners ander werk. Zijn er grote veranderingen in het leven van vrienden. 

Ik ben benieuwd, trouwens, of je dat kunt.

Het is goed om ook voor hun nu eens de tijd te nemen. En als deze mensen om wie je geeft op een gegeven moment vragen of je niet wat beters te doen hebt - ja, dan lijkt me de tijd aangebroken om eens rond te gaan kijken naar nieuw werk.

Tot die tijd, zou ik zeggen: denk aan jezelf. En aan de mensen die je liefhebt. Hoe interessant sommige telefoontjes straks ook kunnen zijn, stap niet te vroeg in een nieuwe baan. Ga eerst maar eens een tijd flierefluiten. Lummelen. Ik ben benieuwd, trouwens, of je dat kunt.

Fleur, het ga je goed. Dank je wel namens ons allemaal. Dat je Groningen een beetje beter hebt gemaakt. Dat je ons allemaal bij de les hebt gehouden. We wensen je alle goeds en we houden graag contact.