Op verzoek van het kabinet riepen alle commissarissen van de Koning de 'provinciale regietafel' bij elkaar. Groningen hielp volop aan mee aan het oplossen van de problemen. Bijvoorbeeld in een deel van de kazerne in Zoutkamp. Of in Eemsdelta, waar een hotel werd gehuurd voor de opvang van asielzoekers. In Midden-Groningen, waar minderjarige asielzoekers onderdak kregen. Maar ook in Ter Apel, waar het aantal mensen in de noodopvang al snel het beschikbare aantal plekken vele malen overtrof. Elke dag weer. En dat leidde tot nare taferelen. Mensen die op de vloer en in bureaustoelen moesten slapen. En sanitair dat totaal niet op zoveel mensen was berekend.

Groninger gemeenten doen ook nu wat ze kunnen.

Aan de inzet in Ter Apel lag het niet. Het COA haalde elk noodscenario tevoorschijn. De burgemeester van Westerwolde vroeg het kabinet om hulp. De veiligheidsregio Groningen hielp. Alle gemeenten in Groningen keken onder mijn leiding of er nog ergens extra opvang tijdelijk te bedenken viel, zoals de andere commissarissen van de Koning dat in 'hun' provincies deden. Groningen handhaafde de XL-priklocatie die al bijna werd afgebroken. En er kwamen slaapboten. Kortom: Groninger gemeenten doen ook nu wat ze kunnen.

Cocktail

Koortsachtig overleg, met in de hoofdrol een kabinet dat niet goed raad wist met de situatie. Ik mocht het uitleggen voor radio en tv. De drukte op de woningmarkt, de gebrekkige doorstroming van statushouders naar een woning, de plotselinge komst van de Afghanen en het feit dat er met 'Ter Apel' in ons land maar één aanmeldcentrum is - deze cocktail zorgde voor alle problemen.

In feite maakten we een soort herhaling mee van de gebeurtenissen in 2015 en 2016. Ook toen moest er uit alle macht onderdak geregeld worden. Gemeenten stelden gymzalen en wat niet meer beschikbaar, er kwamen tentencomplexen, maar de anticlimax was al snel dat die locaties lang niet allemaal nodig bleken.

Daarna handhaafde het kabinet de strategie om 'lean and mean' te opereren in het vluchtelingendossier. Er werden geen azc-locaties als reserve achter de hand gehouden, er kwam geen extra aanmeldcentrum om Ter Apel te ontlasten. En zo rolden we de huidige problemen in. Ik noemde het 'beschamend' dat we het zo ver hadden laten komen.

Opvallend vaak gingen reacties over geld.

Wie hierover op radio en tv mag spreken, krijgt na afloop veel reacties. Positieve en zeer kritische, waarin vaak de relatie wordt gelegd tussen vluchtelingen en ongemak. Want er komen natuurlijk ook mensen die we niet zullen erkennen als vluchteling. Sommigen van hen veroorzaken overlast. En ja, de opvang van vluchtelingen kost geld. Opvallend vaak gingen reacties over geld.

Indrukwekkend

Ik probeer iedereen die reageert een berichtje terug te sturen. Ik schreef ze in een week waarin ik in Stadskanaal een monument mocht onthullen ter nagedachtenis van het echtpaar Drenth, dat in de Tweede Wereldoorlog lange tijd een flink aantal mensen verborgen hield.

Ondanks de krappe behuizing, ondanks de grote risico's en ondanks hun karige inkomen zei het echtpaar steeds: waar plek is of vier, is ook plek voor 5. 'Je hebt toch wel ja gezegd?,' was de reactie toen man en vrouw elkaar informeerde over de vraag van de eerste onderduiker die zich meldde. Uiteindelijk bood hun kleine boerderijtje plek aan 21 mensen.

Hier zijn meer fundamentele waarden in het geding.

Ik vind dat indrukwekkend. Ja zeggen, als mensen in nood zijn, ook als dat moeilijk en gevaarlijk is. Vergeleken daarmee is ons ongemak een flink stuk kleiner. Dus als je vanwege oorlog of vervolging je land moet verlaten, is er echt nog wel plek in ons land. Zoals we zelf ook graag een plekje zouden willen, mochten wij ons land moeten ontvluchten voor geweld.

Nederland is in alle objectiviteit een welvarende uithoek van een rijk continent. We doen onszelf geen recht wanneer we ons beperken tot de vraag wat een asielzoeker 'kost'. Een mensenleven is geen consumptieartikel. Hier zijn meer fundamentele waarden in het geding. Daarom is de vraag van Hindertje Drenth van 80 jaar geleden me uit het hart gegrepen: 'Je hebt toch wel ja gezegd?'

Weblogs

• 5 oktober: Beschermheer
• 25 oktober: Het Achterhuis van Stadskanaal
• 28 oktober: Ja, Dikke Tammo!
• 30 oktober: Sterren kijken

Afspraken in oktober

• 6 oktober: Diner met ambassadeurs Scandinavische landen, Groningen
• 7 oktober: Aanwezig bij opening conferentie Wind meets Gas door Zijne Majesteit de Koning, Groningen, optreden bij Nieuwsuur over de suggestie om door te gaan met de winning van Gronings gas
• 8 oktober: Werkbezoek aan Bel Simpel, Groningen, werkbezoek aan buitendienst van de provincie Groningen, Groningen
• 11 oktober: Voorzitten Provinciale regietafel vluchtelingen
• 12 oktober: Bezoek college van GS aan gemeente Stadskanaal
• 13 oktober: Stateninformatiedag, Groningen
• 14 oktober: Voorzitten Stuurgroep Grensoverschrijdende Samenwerking, Zwolle, bestuurlijk Overleg (digitaal) met kabinet over Toekomstagenda Groningen, voorzitten Provinciale regietafel vluchtelingen, aanwezig bij openingsconcert Schnitger-festival, Groningen, 
• 15 oktober: Aanwezig bij Willem Lodewijk-conferentie VNO/NCW-Noord, Beetsterzwaag
• 20 oktober: Uitleg in diverse media over de toestand in Ter Apel, overleg met bewindspersonen en commissarissen van de Koning over de opvang van asielzoekers (digitaal)
• 25 oktober: Opening monument Het Achterhuis, Stadskanaal, voorzitten provinciale regietafel vluchtelingen
• 26 oktober: Overleg met bewindspersonen en commissarissen van de Koning over de opvang van asielzoekers (digitaal)
• 27 oktober: Commissievergadering Provinciale Staten, Groningen
• 28 oktober: Lancering onderwijsapp Groningse taal, Zandeweer, aanwezig bij bijeenkomst Kwaliteit Openbaar Bestuur, Midwolde, spreken op digitale bijeenkomst treffen parlementariërs Duitsland en Noordelijke provincies (digitaal)
• 29 oktober: Voorzitter bij Praten met de Staten met jongeren, Groningen, kennismaking met kolonel Klein Schaarsberg, commandant van de 43e gemechaniseerde brigade Havelte
• 30 oktober: Opening telescoop Rijksuniversiteit Groningen, Lauwersoog