In mei meldde Shine dat ze een isotopenfabriek wil vestigen in Veendam. Fantastisch nieuws waar we hard aan hebben getrokken. En Holthausen uit Hoogezand verovert de wereld. Met grote orders voor waterstofvrachtwagens. Met nieuwe waterstofstations.

In mei ramde een onfortuinlijke schipper de Gerrit Krolbrug in Groningen met verwoestende resultaten. En een ander schip verloor zijn stuurhut en de op het achterdek gestalde auto tegen de nieuwe brug bij Aduard. De Paddepoelsterbrug ligt er al ontiegelijk lang uit. Wat gaat er mis op het Van Starkenborghkanaal?

In mei ontstond commotie door uitspraken van de directeur van de NAM die in een kranten-interview de inschatting maakte dat er maar heel weinig huizen meer versterkt hoeven te worden. Later betreurde hij de onrust die op zijn uitspraken volgde. Ik betreurde vooral dat hij die niet had voorkomen.

In mei kregen we vooral dankzij grootschalig vaccineren de hoop dat we de corona-maatregelen steeds verder kunnen versoepelen. Nog nooit eerder had ik zelf ook een feestelijk gevoel bij een prik.

En in mei gingen we onze bouwstenen voor het ‘Deltaplan Noord Nederland’ persoonlijk naar Den Haag brengen, waar het goed werd ontvangen. Wordt vervolgd, in de komende maanden.

Nieuws genoeg dus. Maar bij één bericht wil ik iets uitvoeriger stilstaan. Dat is het bericht dat Nieuwsuur op 11 mei bracht over ‘vriendjespolitiek’ en ‘machtsmisbruik’ rond de Eemshaven. En hoe we daar in Groningen mee omgingen.

'Vriendjespolitiek'

‘Schimmige handel en machtsmisbruik door overheidsbestuurders rondom de komst van het Google datacenter in Groningen’ De aankondiging door Mariëlle Tweebeeke, de presentatrice van Nieuwsuur, loog er niet om. ‘In Limburg ging het over tonnen. In Groningen gaat het over miljoenen’.

Drie jaar later zag hij hoe Google juichend werd binnengehaald

In de uitzending kwam boer Nico Wiertsema aan het woord. Hij procedeert inmiddels in hoger beroep tegen Groningen Seaports, want hij voelt zich bedrogen. In 2011 dacht hij zijn land aan het havenbedrijf te hebben verkocht, maar dat ging ineens niet door. Wiertsema, die al een nieuwe boerderij had gekocht, zag zich gedwongen om zijn land te verkopen aan de buurman, Bakker Bierum.

Drie jaar later zag hij hoe Google juichend werd binnengehaald en ging bouwen op 'zijn' grond, die ondertussen veel duurder was geworden. En er mochten vroeger geen windmolens staan, maar nu ineens wel. De vraag die alles samenvat, is: hoe zit dat? Zijn daar dingen gebeurd die niet door de beugel kunnen?

Extra gevoelig

De komst van Google naar de Eemshaven was groot nieuws. Het bevestigde de rol van Groningen in de ICT en in de energietransitie. Want Google koos voor 'ons' vanwege de permanente beschikbaarheid van groene, duurzame stroom. En vanwege de aanlanding van de Atlantische datakabel in de Eemshaven.

De komst Google leverde niet alleen werk op, maar het was ook goed nieuws, omdat het de unieke positie van de Eemshaven bevestigde. We lieten zien dat wij op het gebied van duurzame energie voorop lopen. Vanaf dat moment stonden onze duurzaamheidsambities volop in de etalage. En die trok veel belangstelling.

Dat maakte de uitzending van Nieuwsuur extra gevoelig. Maar het is sowieso niet leuk om het nieuws te halen als een provincie die handelt met vriendjespolitiek, machtsmisbruik en voorkennis. Zo'n provincie willen we niet zijn.

Het ging ook over een kwestie die jaren later speelde, in 2016.

De Nieuwsuur-reportage ging niet alleen over de komst van Google. Het ging ook over een kwestie die pas jaren later speelde, in 2016. En tussen andere spelers: deze keer was de provincie zelf aan zet. De provincie en het rijk willen graag een experimentele ‘dubbele dijk’ aanleggen, als alternatief voor dijkverhoging langs de Eems. Bijkomend voordeel is dat dat kan helpen om slib uit de Eems te vangen. Helaas wilde er maar één grondeigenaar meewerken: dezelfde Bakker Bierum.

De provincie pacht nu zijn grond voor aanzienlijk meer dan de agrarische waarde. Nieuwsuur suggereert 'vriendjespolitiek'. Gedeputeerde Henk Staghouwer gaf in de Statenvergadering van 26 mei een andere uitleg. Er was maar één grondeigenaar die wilde. En die had dus een dijk van een onderhandelingspositie. Staghouwer beloofde de Staten aanvullende documenten. Hij kan ze leveren. Want anders dan bij de grondverwerving door Groningen Seaports, heeft de provincie hier zelf alle gegevens.

Aan zet

De belangstelling van Nieuwsuur voor de komst van Google, was geen verrassing. De provincie Groningen had eerder de vragen van journalist Bas Haan beantwoord en hem allerlei documenten gestuurd die hij met een beroep op de Wet op de Openbaarheid Bestuur had opgevraagd.

We hadden niet het antwoord op al zijn vragen. Want Groningen Seaports is op afstand gezet. Geprivatiseerd. Het havenbedrijf is sinds 2013 een nv, waarvan weliswaar de aandelen in handen zijn van een ‘gemeenschappelijke regeling’ van overheden, maar die zelf valt onder de regels van het privaatrecht. Met een directie, een raad van commissarissen en een aandeelhoudersvergadering. Groningen Seaports moet zelf dus helderheid verschaffen over wat er precies is gebeurd. Aan de aandeelhouders. En daarmee aan iedereen.

De onderste steen moet boven.

De reportage van Nieuwsuur riep veel vragen op. Niet alleen bij Provinciale Staten, maar ook in de beide gemeenteraden, de Tweede Kamer, ministeries, media - noem maar op. In het statendebat werd duidelijk dat de vertegenwoordigers van de Provincie Groningen in de gemeenschappelijke regeling alles op alles zullen zetten om de zaak uitgezocht te krijgen. De vertegenwoordigers van de gemeenten zullen daar niet anders over denken. De onderste steen moet boven. Ik heb er vertrouwen in dat de aandeelhouders, de commissarissen en de directie van Groningen Seaports een onafhankelijk en degelijk onderzoek zullen laten doen naar de gang van zaken. Alle relevante feiten moeten op tafel. 

Weblogs mei

• 3 mei 2021: Zeggen wat je wilt
• 7 mei 2021: Hoe heet wordt de soep gegeten
• 8 mei 2021: Versterk Groningen
• 12 mei 2021: Den Haag, gebruik de kracht van de regio
• 14 mei 2021: 'Je kreeg er nauwelijks slaap'
• 31 mei 2021: Een goed gesprek

Afspraken in mei

• 3 mei: Inleiding bij de herdenking van de slachtoffers van de april-meistaking bij het 3 mei-monument in Appèlbergen
• 4 mei: Kranslegging samen met Burgemeester Schuiling in verband met Dodenherdenking, Martinikerkhof
• 5 mei: Deelname aan radio-uitzending 75 + 1 jaar vrijheid.
• 11 mei: Aanwezig bij presentatie Deltaplan van het Noorden, Nieuwspoort, Den Haag
• 12 mei: Werkbezoek aan prof.dr. Niels Taatgen, Rijksuniversiteit Groningen
• 19 mei: Vergadering Presidium Provinciale Staten, Statencommissie, werkbezoek Stichting Groninger Oude Kerken, Garmerwolde
• 21 mei: Aanwezig bij Convent Noordelijke Kamerleden, werkbezoek college van Gedeputeerde Staten aan projectbureau Ringweg-Zuid
• 25 mei: Perspresentatie jaarverslag Nationaal Programma Groningen
• 26 mei: Vergadering Provinciale Staten
• 28 mei: Vergadering bestuur Nationaal Programma Groningen, werkbezoek aan Enne Jans Heerd Winsum