Nieuwjaarsbijeenkomsten

Vanwege de Coronamaatregelen ging een streep door onze traditionele nieuwjaarsbijeenkomst, die altijd plaatsvindt in het Provinciehuis. Dat zagen we aankomen. We hadden daarom bedacht dat we dan wel bij anderen op bezoek zouden kunnen komen. Maar de aangescherpte maatregelen stonden ook plan B in de weg. Dus ging het College niet langs alle gemeentehuizen om de wethouders en burgemeesters te ontmoeten. Want ook in deze afgeslankte vorm zou ons gezelschap uit te veel mensen bestaan om elkaar coronaproof te ontmoeten.

En zo hield ik noodgedwongen twee nieuwjaarstoespraken. Eentje was heel kort en werd gefilmd, voor inwoners die anders misschien naar het provinciehuis waren gekomen. De strekking ervan was dat Groningen uitgerekend nu veel mogelijkheden heeft om veel mensen perspectief op werk te geven. De andere was iets langer en was bedoeld voor de Staten, bij de eerste vergadering in het jaar.

Eurosonic Noorderslag

Het was allemaal peanuts vergeleken met de enorme aanpassingen bij Eurosonic Noorderslag. We deden in januari een hopelijk unieke ervaring op. De enige totaal digitale editie van Eurosonic Noorderslag in de geschiedenis. De hele wereld was er getuige van hoe Groningen de digitale hoofdstad was van de Europese popmuziek.

Muziek laat zich niet begrenzen. Niet door landsgrenzen. Niet door een virus. En de recensies waren zo lovend, dat eigenlijk nu al vaststaat dat de volgende editie van ESNS ook weer gedeeltelijk digitaal zal zijn.

Zuidelijke Ringweg

Januari was de maand waarin er op twee manieren beweging kwam in de kwestie rond de Zuidelijke Ringweg. Er was al maandenlang een verhit debat gaande over het feit dat sommige stukken geheim waren. Het hield de Staten verdeeld, vrij precies langs de lijn coalitie-oppositie. Ik was opgelucht dat in november vier statenleden (‘de bende van vier’) bereid waren om samen met de griffier en mij te verkennen hoe we in de toekomst met geheimhouding om kunnen gaan. Want werkelijk iedereen in politiek Groningen kijkt met gemengde gevoelens terug op de diepe politieke kloof die ontstond tussen coalitie en oppositie rondom de geheimhouding van een deel van de stukken. 

De statenleden werkten een voorstel uit hoe we in de toekomst willen omgaan met geheimhouding. Zo zuinig en terughoudend mogelijk, natuurlijk. Maar ook volgens een strak georganiseerd protocol, waarbij de Staten meer aan het stuur zitten.

Voor de Zuidelijke Ringweg zelf organiseerden we eerst een aantal informatiesessies, waarin onafhankelijke experts hun inzichten deelden over geheimhouding in een democratie, over aanbesteding en over het management van grote infrastructurele projecten. Vervolgens zouden werden de Staten uitvoerig worden bijgepraat over de inhoud van het dossier Zuidelijke Ringweg, waarbij we in een besloten sessie konden ingaan op de werkelijk geheime onderwerpen.

Pittig debat

Zover hoefde het niet te komen. Want op dinsdag 19 januari, in de week waarin de informatiesessie zou worden gehouden, werd bekend dat de provincie, Rijkswaterstaat, de gemeente Groningen en de aannemerscombinatie Herepoort het eens waren geworden over de oplossing van de financiële problemen bij de aanleg van de Zuidelijke Ringweg. Bepaald geen kleinigheid. De provincie legt er 78 miljoen euro op toe. Daarvan komt bijna zestig miljoen euro uit het project N33 Midden, de verdubbeling van de N33 tussen Zuidbroek en Appingedam. De rest komt uit budget dat was bestemd voor de Wunderline, de verbeterde spoorlijn tussen Groningen en Bremen. Dat is een bittere pil voor de Groninger politiek en gaf aanleiding tot een pittig statendebat. Want statenbreed is grote behoefte om de N33 en de Wunderline aan te leggen. Hierover is het laatste woord ongetwijfeld niet gezegd, maar het betekende wel dat het overgrote deel van de geheime stukken eindelijk openbaar kon worden.

Lelylijn

Over spoor gesproken: in januari was er ook veel discussie over een andere spoorlijn, de Lelylijn. Hoewel het kabinet de aanvraag voor het Nationaal Groeifonds niet honoreerde, lijkt het erop dat een volgend kabinet wel groen licht geeft. Veel politieke partijen hebben de aanleg van de Lelylijn in hun verkiezingsprogramma staan.

Dat vind ik een hoopvol begin. We weten uit de geschiedenis dat de weg naar een hogesnelheidslijn vol obstakels is, maar als de Lelylijn voor de meeste partijen een stevige politieke wens is, dan moet die het regeerakkoord kunnen halen. De lijn is natuurlijk geen doel op zich. Het gaat om nieuwe woningen en bedrijvigheid aantrekt. Maar die kan niet zonder een betere bereikbaarheid van de randstad vanuit het noorden. En omgekeerd. Het is wederkerig. ‘Met een Lelylijn knapt de wereld aan beide kanten van het spoor op’, zei ik begin januari in een interview. En hoewel hij er nog lang niet ligt, ik ben hoopvol.